PROVÉRBIOS DO ESPERANTO

Extraídos do PROVERBARO do Dr. Zamenhof

Home  Esperanto
A  B  C/Ĉ  D  E  F  G/Ĝ  H  I  J/Ĵ  K  L  M  N  O  P  R  S/Ŝ  T  U  V/Z

S-Ŝ

Ŝafaro harmonia lupon ne timas.

Ŝafo donas sian lanon, por ke mastro havu panon.
Morre o cavalo para bem do urubu.
Ninguém perde sem outro ganhar.

Ŝafo kalkulita ne estas savita.
Do contado come o lobo.
Ovelha que é do lobo, Santo Antônio não guarda.

Saĝa estas la frato post ricevo de l’ bato.

Saĝa estas la hundo post ricevo de l’ vundo.
Dos escarmentados se fazem os arteiros.

Saĝa hundo post la vundo.
Dos escarmentados se fazem os arteiros.

Saĝa kapo duonvorton komprenas.
A bom entendedor meia palavra basta.
Para os entendidos, acenos bastam.

Saĝa scias, kion li diras; malsaĝa diras, kion li scias.

Saĝa tenas aferon, malsaĝa esperon.

Saĝo abunda, sed ne profunda.

Saĝo barbon ne atendas.

Saĝulo scias ion, sed neniu scias ĉion.
Todo homem põe as mãos no chão de vez em quando.

Ŝajno trompas.
A mesma terra produz rosas e cardos.
As aparências enganam.

Ŝajnon ne fidu, juĝi ne rapidu.
Não julgues rápido de ninguém, nem para mal, nem para bem.

Sako alenon ne tenas, ĝi baldaŭ elvenas.
A verdade vem sempre ao lume da água.

Sako malplena sin rekte ne tenas.
Saco vazio não se põe em pé.

Sako ne sonas, amiko ne konas.
Amigos, amigos, no tempo dos figos.
Bolsa vazia afugenta amigos.
Enquanto há dinheiro, há amigos.
Este é meu amigo, que mói no meu moinho.
Onde há amigos, há riqueza.
Quem tem dinheiro, tem graça e amigos.

Sakon kun truo vi neniam plenigos.
Carregar água em cesto roto.
É o tonel das Danaides.

Saltadi ĉirkaŭ afero, kiel blovata neĝero.

Saltadi el unua al deka.

Sama buŝo blovas varmon kaj malvarmon.
Boca que diz não, também diz sim.
Um dia frio, outro quente, faz mal a gente.

Sama gento, sama sento.

Samaj kondiĉoj, samaj superstiĉoj.

Sango bolas, juneco petolas.

Sango komuna reciproke sin altiras.

Sango ne silentas, sian sangon ĝi sentas.

Sanigaĵo malbongusta, sed efiko plej ĝusta.
O que arde, cura.

Sanktfigurojn ornamas kaj homojn malamas.

Sapo blankecon ne havas, tamen blanke ĝi lavas.
Galinha preta bota ovo branco.

Sapumi la okulojn.

Sata malsatan ne povas kompreni.
Mal se dói o farto do faminto.

Sata stomako ne lernas volonte.
Barriga cheia, pé dormente.

Ŝatu amikon laŭ la dato de akiro.
Azeite, vinho e amigo, o mais antigo.
O vinho e o amigo, do mais antigo.

Scias la kato, kies lardon ĝi manĝis.
A formiga sabe a folha que rói.
Bem sabe o fogo, cuja casa queima.
Bem sabe o gato, cujas barbas lambe.

Scienco havas semon enuan, sed frukton bonĝuan.
As ciências têm raízes amargas, porém os frutos são doces.
Aprende chorando, e rirás ganhando.

Sciencon oni ne mendas, klerecon oni ne vendas.
O saber não vale na praça.

Scion akiru, sed ne ĉion eldiru.

Sciu elokventi, sciu ankaǔ silenti.
Quem não sabe se calar, também não sabe falar.
Quem sabe calar,evita guerrear.

Sciu funde, sed tenu profunde.

Se al hundo mankas nenio, ĝin atakas rabio.

Se amas Dio, prosperas ĉio.
Mais vale a quem Deus ajuda, que quem muito madruga.
Quando Deus quer, água fria é remédio.

Se amiko petas, li neniam ripetas.
Ao amigo que pede, não se diz amanhã.

Se birdo tro bekas, la katon ĝi vekas.

Se brulas nenio, fumo ne iras.
Onde fogo não há, fumo não se levanta.

Se ĉiu balaos antaǔ sia pordo, tiam en la tuta urbo estos ordo.
Cada qual no seu ofício.
Cada terra com seu uso, cada roca com seu fuso.

Se ĉiu speson donos, malriĉulo malsaton ne konos.

Se decidos la sorto, helpos nenia forto.
O que há de ser tem muita força.
Quem nasceu para a forca não morre afogado.

Se devigas neceso, faru kun kareso.
O que não pode al ser, deves sofrer.
O que não pode ser mudado é melhor ser suportado.

Se Dio ne aranĝos, lupo vin ne manĝos.
Quando Deus não quer, o diabo não pode.

Se Dio ne volas, sanktulo ne helpos.
Quando Deus não quer, santos não rogam.

Se Dio ordonos, eĉ ŝton’ lakton donos.
Quando Deus quer, com todos os ventos chove.

Se edzino ordonas, domo ordon ne konas.
Em casa de Gonçalo mais pode a galinha que o galo.
Mal vai a casa onde a roca manda mais que a espada.
Triste da casa onde a galinha canta e o galo cala.

Se elsaltas la okazo, ĝi rompiĝas kiel vazo.
O momento foge como um relâmpago.

Se en kor’ io sidas, vizaĝo perfidas.

Se ezoko piiĝis, gobio ne dormu.
Quando o diabo reza, enganar-te quer.

Se forestas la suno, sufiĉas la luno.
Quem não tem cão, caça com (o) gato.

Se geedzoj sin batas, fremdulo restu flanke.
Entre duas pedras não se metem as mãos.
Entre marido e mulher, não metas a colher.

Se gut’ al guto aliĝas, maro fariĝas.
Das pequenas ribeiras nascem os grandes rio.
De grão em grão a galinha enche o papo.
De pequenos grãos se ajunta grande monte.
De raminho em raminho, o passarinho faz seu ninho.
Grão a grão também se chega a um milhão.
Muitos poucos fazem muito.

Se haroj ne mankus, oni kalvon ne havus.
Como te fizeste calvo? pelo pelando.

Se homoj mankas, infano ankaǔ estas homo.
Em falta de farinha curera serve.

Se io venas al buŝo, buŝon ne fermu.
Quando te derem um porquinho, segura-o pelo rabinho.
Tudo que cai na rede é peixe.

Se juneco estus sperta, se maljuneco estus lerta!
Falta no moço o saber, como no velho o poder.
Se a mocidade soubesse, se a velhice pudesse!

Se junulo ne lernis, maljunulo ne scias.

Se kalumnio eĉ pasas, ĝi ĉiam ion lasas.
Até os cisnes se tisnam.
Caluniai com audácia, que alguma coisa sempre fica.

Se kalumnio ne brulas, ĝi almenaŭ makulas.
A calúnia é como o carvão: aceso, queima, apagado, tisna.

Se la arbo falis, ĉiu branĉon derompas.
Da árvore caída todos fazem lenha.

Se la ĉielo falus al tero, birdokaptado estus facila afero.
Se o céu caísse, morreriam todas as cotovias.

Se la gasto estas amata, eĉ lia servanto ne restas malsata.
Honra é dos amos o que se faz aos criados.

Se la gasto meritas, eĉ lia hundo profitas.
Quem ama a Beltrão, ama seu cão.

Se la kaliko tro pleniĝas, la vino elverŝiĝas.
A cera sobeja queima a igreja.
A muita cera queima a igreja.

Se la sorto vin batas, mokantoj ne mankas.

Se la tempo forblovis, ni jam helpi ne povas; kio post ni aperos, ni de ĝi ne suferos.

Se lipo dikiĝas, ventro maldikiĝas.

Se lupo ekpentis, ŝafo atentu.
Cuidado com o lobo quando veste a pele da ovelha.

Se malriĉulo sukcesas, li ĉiujn forgesas.
Quem nunca comeu melado, quando come se lambusa.
Queres conhecer o vilão, mete-lhe a vara na mão.

Se malsato turmentas, lupo timon ne sentas.
A fome faz sair o lobo do mato.
O lobo com fome cardos come.

Se mi faru riverencon, mi elektas potencon.

Se mi scius, kie mi falos, mi tien metus tapiŝon.

Se mi scius, kion mi ne scias, ĉiuj saĝuloj min envius.

Se muso nur unu truon disponas, ĝi baldaǔ la vivon fordonas.
Depressa se apanha o rato que só conhece um buraco.

Se ne estus "se" kaj "tamen", mi al ĉio dirus amen.

Se ne la "se" malfeliĉa, mi estus nun homo plej riĉa.

Se ne plaĉas la najbaro, ne plaĉas lia faro.
Mais vale cair em graça, que ser engraçado.

Se ne venas per bona vorto, oni prenas per forto.
O que não vem por bem, vem por mal.

Se neĝas sur la monto, estas malvarme en la valo.
Se no vale neva, que fará na serra?

Se neniu plendas, neniu defendas.

Se okulo ne atentas, dorso eksentas.

Se okulo ne vidas, koro ne avidas.
Se olhos não vêem, coração não cobiça.

Se okulo ne vidis, pagas la poŝo.
Não se deve comprar nabos em saco.

Se oni amas la gaston, oni zorgas la paston.

Se Peĉjo ne semos, Petro ne rikoltos.
O que estudares na mocidade, saberás na velhice.

Se peko trafas, eĉ bastono ekpafas.

Se sako tro pleniĝas, ĝi baldaŭ disŝiriĝas.
A cobiça rompe o saco.
O demasiado rompe o saco.
Quem muito ensaca, estoura o saco.

Se silentas draŝejo, malpacas loĝejo.

Se stomako doloras, kapo laboras.
A necessidade aguça o entendimento.
Homem pobre é todo traças.

Se unu ne venis, dek ne atendas.
Por um voto não se desfaz o capítulo.

Se vendisto ne mensogas, li aĉetanton ne allogas.
Peixeiro que não mente, na bolsa o sente.

Se vi donas mielon, donu ankaǔ kuleron.
Quem dá o ungüento, dá o trapinho.

Se vi faros vin ŝafo, la lupoj vin manĝos.
A quem muito se abaixa, a calva lhe aparece.
Quem ovelha se faz, o lobo o come.
Quem se faz de mel, as moscas o comem.

Se vi krudulon iom karesos, li al si ĉion permesos.
Não dês o dedo ao vilão, porque te tomará a mão.
Queres conhecer o vilão, mete-lhe a vara na mão.

Se vi krudulon salutos, li vin tutan englutos.
Ao vilão, se deres o pé, tomar-te-á a mão.

Se vi ne volas helpi, ne staru tie por jelpi. [M.Bouton]

Se vi povas, profitu, sed aliajn ne incitu.

Se vi prenis la violonon, prenu ankaŭ la arĉon.

Se vi pri ĉio informiĝos, vi baldaŭ maljuniĝos.

Se vi ŝafo fariĝos, lupoj ne mankos.
Quem ovelha se faz, o lobo o come.
Quem se faz de mel, abelhas o comem.

Se vi sendis malsaĝulon, sendu kontrolon.

Se vi senfine parolos, de ĝi la poto ne bolos.
Falar, falar, não enche barriga.
Gato que mia, não caça.
Palavras não adubam sopas.

Se vi sidos en branoj, vin manĝos la porkoj.
Quem com farelos se mistura, porcos o comem.

Se vi volas filinon, flatu la patrinon.
Quem a meu filho beija, minha boca adoça.

Se vulpo pentofaras, gardu la kokidojn.
A raposa prega às galinhas.

Seka panpeco, sed en libereco.

Selante ĉevalon, oni ĝin karesas.

Sen atendo, sen espero venis mizero.

Sen fajro ne brulas eĉ pajlo.

Sen gutoj malgrandaj maro ne ekzistus.
Migalhas também são pão.
Quem despreza o pouco não ama o muito.

Sen laboro ne venas oro.
Quem não trabalha, não mantém casa forte.

Sen mensoga rekomendo ne iros la vendo.
Peixeiro que não mente, na bolsa o sente.

Sen mono en urbon ne iru.
Caminho de Roma, nem mula manca, nem bolsa vazia.

Sen mono oni estas nulo, kun mono, saĝulo.
Se muito tens, muito vales; se nada tens, nada vales.
Tanto tens, tanto vales.

Sen ordo en afero ne ekzistas prospero.

Sen povo kolero estas ridinda afero.

Sen regalo ne estas balo.

Sen rigardo, sen gardo.

Sen speso unua ne ekzistas la dua.

Senĉesa guto eĉ ŝtonon traboras.
A contínua goteira deixa sinal na pedra.
Água mole em pedra dura tanto dá até que fura.

Sendemanda ekprotesto estas ofte kulpatesto.
Quem se pica, alhos come.

Sendito nur portas; kion oni ordonis, li raportas.
Portador não merece pancada.
Quem é mensageiro, não merece pancada.

Senditon oni aǔskultas aǔ ne aǔskultas, sed ne punas nek insultas.
Portador não merece pancada.
Quem é mensageiro, não merece pancada.

Senfara plendo ne estas defendo.

Senfortuloj longe vivas.
Mulher doente, mulher para sempre.

Senkonscie vi agis; konscie vi pagos.

Senlaboreco dormon alportas.

Senlaboreco estas patrino de ĉiuj malvirtoj.
A ociosidade é a mãe de todos os vícios.

Senlanigu, sed ne senfeligu.
Tosar não é esfolar.
Nem tanto puxar, que se quebre a corda.

Senlanigu, sed ne senhaǔtigu.
Nem tanto puxar, que se quebre a corda.
Tosar não é esfolar.

Senpaga estas nur la morto, sed ĝi kostas la vivon.
De graça só se dá bom dia.
Quem trabalha de graça é o relógio.

Senplumigi kokinon, ne vekante mastrinon.

Ŝerce dirite, cele pensite.
Digo-te, filho, entende-me, nora.

Serĉi la tagon pasintan.
Buscar cinco pés ao carneiro.
Procurar dificuldades onde não há.

Serpenton oni povas eviti, sed kalumnion neniam.

Servo al Dio vana ne restas.
Quem com Deus anda, Deus o ajuda.

Servo ne petita ne estas merita.

Servo postulas reservon.
Amor com amor se paga.
Ferreiro a ferreiro não leva dinheiro.
Um burro coça outro.
Um gambá cheira outro.

Sia estas kara pli ol (la) najbara.
Tia Anica, o seu galo canta e o meu repinica.

Sian sorton neniu evitos.
Ninguém foge à sua sorte.
Ninguém morre na véspera.
Quem nasceu para a forca, não morre afogado.

Sidas gasto minuton, sed vidas la tuton.
Não metas em tua casa quem dois olhos haja.

Sidi (kiel) sur pingloj.
Estar em brasas.
Estar em posição crítica.
Estar sobre espinhos.

Sidi en amaso da embaraso.
Estar abarbado com trabalho.
Estar em maus lençóis.
Estar em posição embaraçosa.
Estar em talas.
Ver-se em calças pardas.

Sidi en laboroj ĝis super la oreloj.
Não ter tempo para se coçar.
Estar abarbado com trabalho.

Sidi kiel muso sub balailo.
Caladinho como uma cobra.
Calado como toucinho em saco.

Sidu lango malantaǔ la vango.
Dê um ponto na língua.
Meta a viola no saco.

Sieĝi ies pordon.

Silente!
Cala a boca!

Silento estas konsento.
Quem cala, consente.

Silentu donante, parolu ricevante.
Cale o que deu, fale o que recebeu.

Simio al simio plaĉas pli ol ĉio.
Cada um procura o seu semelhante.
Cré com cré, lé com lé, cada um com sua ralé.

Sin turni al la poŝo.

Singardeman Dio gardas.
O seguro morreu de velho.

Sinjorino kaj sinjoro, unu alian valoras.

Sinjoro karesas, sed baldaŭ ĉesas.

Sinjoro petas, kvazaǔ dekretas.
Rogos de rei mandados são.

Sinjoroj sin batas, servantoj vundojn ricevas.
Amos o dão, servos o choram.

Ŝipon rompitan ĉiuj ventoj atakas.
A cão danado, todos a ele.
A navio roto todo vento é contrário.

Ŝiriĝis fadeno sur la bobeno.

Ŝiru rozojn en somero, ĉar en vintro ili ne estas.
A seu tempo se colhem as peras.

Ŝiru vin en du partojn, la mondo trian postulos.

Situacio sen eliro.
Beco sem saída.

Sklavo kun forta mano estas plej granda tirano.
Quem nunca comeu melado, quando come se lambusa.
Queres conhecer o vilão, mete-lhe a vara na mão.

Ŝlosilo uzata ruston ne konas.
A chave que serve continuamente está sempre limpa.

Sola vojo libera al la fundo rivera.

Sonĝo teruras, sonĝo forkuras.

Sonorado al li venas - sed de kie li ne komprenas.
Ouviu cantar o galo e não sabe onde.

Sonorilo vokas al preĝejo kaj mem neniam eniras.
Brás bem o diz e mal o faz.
Faze o que eu digo, mas não o que eu faço.
Faze o que eu digo, mas não faças o que eu faço.

Sorto donas favoron, sorto donas doloron.
A fortuna é vária, hoje a favor, amanhã contrária.
A fortuna é vária, hoje a favor, amanhã contrária.
Neste mundo tudo depende da sorte.

Sorto ofte alsendas, kion oni ne atendas.
De onde menos se pensa é que salta a lebre.
Donde esperanças o homem não tem, às vezes lhe vem o bem.

Sovaĝa ansero neniam demetis malsovaĝan ovon. (Irlanda) [M.Bouton]

Ŝparu groŝon, vi havos plenan poŝon.
Poupa o teu vintém, que serás um dia alguém.

Ŝparu kiam bone, vi havos kiam bezone.
Do poupar vem o ter.
Guarda na mocidade, para teres na velhice.
Guarda o teu dinheiro para o mau tempo.

Sperta mano ne restas sen pano.
Quem tem boa mão, ganha sempre seu pão.

Sperto saĝon akrigas.

Spesmilo superflua poŝon ne ŝiras.

Spesmilo vojon trabatas.

Spiko malplena plej alte sin tenas.

Sprit’ en tempo ne ĝusta estas tre malbongusta.
Em casa de enforcado não se fala em corda.

Sprita vorto tentas, nenion atentas.

Staras la morto jam en la korto.
A morte é a coroa de todos na terra.

Stari per unu piedo en la tombo.
Estar à beira da sepultura.
Estar com o pé na cova.

Stari por iu kiel muro kaj turo.

Stariĝi obstine.

Staris, ekfaris.

Ŝtelaĵokaŝisto mem estas ŝtelisto.
Tão boa é a tampa como o balaio.
Tão bom é o ladrão como o consentidor.

Ŝteletiston oni batas, ŝtelegiston oni ŝatas.
Ladrão endinheirado nunca morre enforcado.
Quem rouba um pão é ladrão; quem rouba um milhão é barão.

Ŝteli de ŝtelisto estas malfacile.
Grande ladrão é quem rouba a outro ladrão.
Ladrão que rouba a ladrão tem cem anos de perdão.

Ŝtelisto ŝteliston evitas, ĉar li tie ne profitas.
Ladrão que rouba a ladrão tem cem anos de perdão.

Ŝtelisto ŝteliston ne perfidas.
Ladrão não furta ladrão. Lobo não come lobo.

Ŝtelu malproksime, edziĝu proksime.

Stomako malsata nur pri pano meditas.
Quem tem fome sonha com pão.

Stomako ne estas spegulo: kion ĝi manĝis, ne vidas okulo.

Ŝtono de falpuŝiĝo.
Pedra de escândalo.

Streĉi la orelojn.
Pôr o ouvido à escuta.
Prestar atenção.
Ter bom ouvido.

Streĉiĝi el la haŭto.

Streĉu la okulojn!

Sub seruro promesojn tenu, sed doninte ne reprenu.
Até prometer sede escasso.

Sub tero sklavo kaj sinjoro ne diferencas per valoro.
A morte tudo nivela.
Na morte ninguém finge, nem é pobre.
O nascimento desiguala, a morte iguala a todos.

Suferinto pli valoras, ol lerninto.
Mais vale experiência que ciência.
Não há melhor cirurgião que o bem acutilado.

Suferoj sufokas kaj homoj mokas.

Sukcesa venkanto de pordoj malfermitaj.
Blasonador de falsas proezas.
Descobridor de mel de pau.

Ŝuldo estas unua heredanto.
A dívida é o primeiro herdeiro.

Ŝuldo havas longan vivon.

Ŝuldo kaj mizero estas najbaroj.

Ŝuldo ne bruas, tamen dormon detruas.
Quem deve, não dorme quando quer.

Ŝuldo ne makulas, sed pagon postulas.

Ŝuldo ne rustiĝas, ŝuldo ne mortiĝas.

Ŝuldoj kaj mizero estas najbaroj.

Ŝuldon tempo ne kuracas.

Superpinte, nur tuŝinte.

Sur arbon kliniĝintan saltas la kaproj.
Da árvore caída todos fazem lenha.

Sur ĉeval’ de najbaro la ŝarĝo ne pezas.
Mal alheio pesa como um cabelo.
É leve o fardo no ombro alheio.

Sur ĉiu flanko nur manko kaj manko.

Sur la ŝtelisto brulas la ĉapo.
Quem tem culpa no cartório não pode dormir em paz.

Sur la ventro veluro, en la ventro murmuro.
Por fora muita farofa, por dentro molambo só.

Sur leĝa bazo.

Sur lia nuko sidas pli ol peruko.

Surmeto rompas, komparo trompas.
Não há comparação perfeita.

Suspekto pruvon ne egalas.

Ŝuti pulvon en la okulojn.

G