DICIONÁRIO DE EXPRESSÕES E FRASES LATINAS

Compilado por HENERIK KOCHER

Home - Introdução - Bibliografia - Abreviaturas

A  B  C  D  E  F  G  H  I  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  VZ

L1  L2  L3  L4  L5

L4: 601-800

601. Libertatis amans et fidei tenax. [Divisa] Amante da liberdade e fiel à sua palavra.

601a. Libertatis restitutae dulce auditu nomen. [Tito Lívio, Ab Urbe Condita 24.21] Liberdade restaurada é uma expressão doce de se ouvir.

602. Liberum arbitrium. A liberdade de decisão. O livre arbítrio. Liberum arbitrium dicitur esse facultas voluntatis et rationis. [S.Tomás de Aquino] Considera-se o livre arbítrio uma faculdade da vontade e da razão.

603. Liberum arbitrium dicitur quasi liberum iudicium. [S.Tomás de Aquino, Summa Theologica 1.3.2] Entende-se o livre arbítrio como livre julgamento.

604. Libet fabulari, donec hora praetereat. [S.Bernardo / Bernardes, Nova Floresta 1.2] Gosto de conversar, enquanto o tempo passa.

605. Libidinis initia continebis, si exitum cogitaveris. [DM 66] Refrearás o início da paixão, se imaginares o seu fim.

606. Libidinosa et intemperans adulescentia effectum corpus tradit senectuti. [Cícero, De Senectute 29] Uma mocidade desregrada e incontinente entrega à velhice um corpo esgotado.

607. Libido cunctos etiam sub vultu domat. [Publílio Siro] A paixão, mesmo não percebida, vence a todos.

608. Libido dominandi. O desejo de dominar.

609. Libido ista dominandi magnis malis agitat et conterit humanum genus. [S.Agostinho, De Civitate Dei 3.14.2] Este desejo de dominar agita e desgasta a humanidade com grandes males.

610. Libido, non iudicium est, quod levitas sapit. [Publílio Siro] É o capricho, não a reflexão, que a futilidade conhece.

611. Libido sciendi. O desejo de saber.

612. Libido sentiendi. O desejo de sentir.

613. Libra iusta iustitiam servat. [Schrevelius 1174] A balança justa preserva a justiça.

614. Libri muti magistri sunt. [Aulo Gélio, Noctes Atticae 14.2.1, adaptado] Os livros são mestres mudos.

615. Libri quosdam ad scientiam, quosdam ad insaniam deduxere. [Petrarca, De Remediis Utriusque Fortunae] Os livros conduziram uns ao saber, outros, à loucura.

616. Libri sunt magistri qui nos instruunt sine virgis et ferula, sine verbis et cholera, sine pannis et pecunia. Os livros são mestres que nos ensinam sem varas nem palmatória, sem palavras nem ira, sem regalos nem dinheiro. VIDE: Hi sunt magistri qui nos instruunt sine virgis et ferula, sine verbis et cholera, sine pannis et pecunia. Si accedis, non dormiunt; si inquirens interrogas, non abscondunt; non remurmurant, si oberres; cachinnos nesciunt, si ignores.

617. Libros lege. [Dionísio Catão, Monosticha 16] Lê livros.

618. Libros paucos legere utilius, quam multos habere. [Medina, 650] É mais proveitoso ler poucos livros do que ter muitos.

619. Librum, si malus est, nequeo laudare. [Juvenal, Satirae 3.41] Se o livro é ruim, não posso elogiar.

620. Liceat concedere veris. [Horácio, Sermones 2.3] Seja-me permitido reconhecer a verdade.

621. Liceat sperare timenti. [Lucano, Bellum Civile 2.15] Seja permitido ao temeroso ter esperança.

622. Licentia docendi. Autorização para ensinar. Licentia docendi hic et ubique terrarum. Licença para lecionar aqui e no mundo inteiro. VIDE: Venia docendi. Venia legendi.

623. Licentia poëtica. A licença poética. Licentia vatum. A liberdade dos poetas. VIDE: Poëtica licentia. Poëticum ius.

624. Licentiam des linguae, cum verum petas. [Publílio Siro] Dá liberdade à língua, se buscas a verdade.

625. Licet? É permitido? Dás-me licença?

626. Licet enim legibus soluti sumus, attamen legibus vivimus. [Institutiones 2.12] Embora sejamos livres por causa das leis, no entanto nós vivemos de acordo com elas.

627. Licet ipsa neges, vultus loquitur quodcumque tegis. [Sêneca, Hercules Oetaeus 704] Mesmo que tu mesma negues, teu rosto diz tudo que escondes.

628. Licet ipsa vitium sit ambitio, frequenter tamen causa virtutum est. [Quintiliano, Institutio Oratoria 1.2.22.30] Embora a própria ambição seja um defeito, muitas vezes, no entanto, é causa de virtudes.

629. Licet lex dies finiat, natura non recipit. [Sêneca Retórico, Controversiae 2.5.8] Embora a lei fixe datas, a natureza não se conforma a elas.

630. Licet quaeramus pacem, pace tamen non fruimur. Embora busquemos a paz, no entanto dela não gozamos.

631. Licet sapere sine pompa, sine invidia. [Sêneca, Epistulae Morales 103.5] Pode-se ser sábio sem ostentação, sem arrogância.

632. Licet superbus ambules pecunia, fortuna non mutat genus. [Horácio, Epodon 4.5.6] Embora andes orgulhoso por causa do teu dinheiro, tua riqueza não muda tua origem.

633. Ligari enim homo potest et invitus; velle autem non potest invitus. [S.Anselmo] Pode o homem ser amarrado mesmo contra sua vontade; mas não pode ser forçado a querer.

634. Ligna fructiferabunt, et quis vindemiet illa? [Vulgata, 4Esdras 16.26] As árvores frutificarão, e quem colherá seus frutos?

635. Ligna in silvam fers. [Pereira 109] Levas árvores para a floresta. Levas água ao mar. Levas ferro a Biscaia. Dás pelo amor de Deus a quem tem mais bens que os teus. Ligna in silvam portare stultum est. É tolice levar madeira para a floresta. VIDE: In silvam non ligna feras. In silvam ne ligna feras, nec in mare aquam. In silvam ligna ferre. Lignum in silvam ferre. Silvam lignum ferre.

635a. Ligna ubi caeduntur, fragmina multa leguntur. Onde se abatem árvores, catam-se muitas lascas. Onde se come, ficam migalhas.

636. Lignum Crucis. O madeiro da Cruz. VIDE: Ecce lignum Crucis.

637. Lignum curvum nunquam rectum. [Apostólio 13.92] Pau torto nunca fica reto. Pau que nasce torto nunca se endireita. Pau que nasce torto, até a cinza é torta. O que o berço dá, só a cova o tira. Lignum curvum nunquam fit rectum. [Schottus, Adagia 492] Lignum incurvum nunquam rectum. [Schottus, Adagia 314] Lignum quod tortum haud unquam vidimus rectum. [Walther 13772ª / Tosi 110] O pau que é torto, nunca o vimos reto. Lignum tortum haud unquam rectum. [Erasmo, Adagia 2.10.42] Lignum tortum nunquam fiet rectum. [Schottus, Adagia 237] Pau torto nunca ficará reto. VIDE: Cancri nunquam recte ingrediuntur. Curvum lignum nunquam rectum. Nunquam rectum tortile lignum. Pravum lignum nunquam rectum. Rectum haud fit tortile lignum.

638. Lignum in silvam ferre. Levar lenha para a floresta. Levar água ao mar. Levar ferro a Biscaia. VIDE: Ligna in silvam fers.

638a. Lignum parvum accendit maius. [Florilegium Hebraicum 130] Pau pequeno queima o maior.

639. Lignum scientiae boni et mali. [Vulgata, Gênesis 2.9] A árvore da ciência do bem e do mal.

640. Lignum vitae. [Vulgata, Apocalipse, 2.9] A árvore da vida.

641. Limae labor. [Horácio, Ars Poetica 291] Trabalho de lima.

642. Limbus fatuorum. O paraíso dos idiotas. (=Limbus fatuorum, lugar onde permaneceriam os mortos a que faltava mérito para serem recebidos no céu, mas que não tinham pecados que os destinassem ao inferno).

643. Limen senectae. [Erasmo, Adagia 2.10.46] O limiar da velhice.

644. Limina leti. [Lucrécio, De Rerum Natura 6.1217] O limiar da morte.

645. Limitata causa limitatum producit effectum. [Jur] Causa limitada produz efeito limitado. Limitata causa limitatum parit effectum.

646. Linea obliqua. [Jur / Black 1120] Linha colateral. Parentesco colateral. (=Linha colateral é a que decorre de relação de parentesco estabelecida entre várias pessoas que não se geraram sucessivamente, mas que procedem de um tronco comum, ou descem de um autor comum. De Plácido e Silva, Vocabulário Jurídico). Linea transversalis. [Black 1121]

647. Linea recta. [Jur / Black 1121] Linha reta. Linha direta. (=Linha reta, também dita linha direta, é a que se estabelece entre os procriadores e procriados, seja subindo diretamente destes para aqueles, ou descendo daqueles para estes. De Plácido e Silva, Vocabulário Jurídico).

648. Linea recta semper praefertur transversali. [Jur / Broom 408] (Nas sucessões) os herdeiros diretos são sempre preferidos aos colaterais.

649. Lingua amicus. [Grynaeus 46] Amigo só de língua. Amigo da boca para fora. Amigo só de beijo-vo-las-mãos. VIDE: Ne lingua mihi quis sit amicus, sed mage facto. Salute tenus amici. Verbo tenus amicus.

650. Lingua bellare. [Erasmo, Adagia 2.10.47] Guerrear com a língua. Lingua bellum gerere. [Schottus, Adagia 392]

651. Lingua cito laedit, et laesio raro recedit. [Wander] A língua faz mal rapidamente, e o mal raramente recua.

652. Lingua detractoris perfodit ipsum cor. [S.Antônio Patavino, Dominica IV post Pascha] A língua do difamador até o coração perfura.

653. Lingua detractoris vipera est. [Medina 650] A língua do difamador é uma víbora.

654. Lingua dolis instructa mucrone nocentior ipsa. [Bebel, Proverbia Germanica 441] A língua versada no ardil faz mais mal do que espada. Mais fere a língua do adulador que a espada do perseguidor. VIDE: Mala lingua plus gladio laedit. Pessima lingua nocet multis magis ensibus una. Plus nocet lingua adulatoris quam manus persecutoris. Scindit mendosa gladio plus lingua dolosa.

655. Lingua dolosa invidiae est sagitta veneno toxicata. [Boncompagno, Breviloquium 8.18] A dolosa língua da inveja é uma flecha envenenada.

656. Lingua dux pedis. [DAPR 398] A língua é o guia dos pés. Quem língua tem, a Roma vai e de Roma vem. A poder de perguntar se chega a Meca. Quem tem boca, vai a Roma. VIDE: Homini non muto, nihil impervium. Ignotum facturus iter, si lingua supersit, solus ad Aurorae pergere regna potest. Nil tam difficile est, quin quaerendo investigari possit.

657. Lingua eius manu discrepat. [Apuleio, Apologia 69] Sua língua contradiz a mão. Língua longa, mão curta. VIDE: Factis procul, verbis tenus. Lingua factiosi, inertes opera.

658. Lingua errans interdum vera dicit. [Medina 650] Língua que vagueia, às vezes diz verdade. Lingua errans vera dicit. [R.Winterton, Poetae Minores Graeci 500] VIDE: Lingua lapsa verum dicit.

659. Lingua est maliloquax mentis indicium malae. [Publílio Siro] Língua maledicente é sinal de mau caráter.

660. Lingua est optimum et pessimum. A língua é a melhor e a pior das coisas. VIDE: Lingua in se mel continet ac venenum. Lingua rerum optima et pessima est.

661. Lingua est suffusa veneno. [Ovídio, Metamorphoses 2.777] Sua língua está coberta de veneno.

662. Lingua et ianua discordiae et porta mortis. [Boncompagno, Breviloquium 8.7] A língua tanto é a porta da discórdia como a entrada da morte.

663. Lingua factiosi, inertes opera. [Plauto, Bacchides 509] Com a língua, empreendedores, com a obra, estéreis. Língua longa, mão curta. Cacarejar não é pôr ovo. VIDE: Factis procul, verbis tenus. Lingua eius manu discrepat. Lingua magis strenuus quam factis.

664. Lingua fallax non amat veritatem, et os lubricum operatur ruinas. [Vulgata, Provérbios 26.28] A língua mentirosa não gosta da verdade, e a boca lúbrica é a causa da ruína.

665. Lingua fuit damno. [Ovídio, Metamorphoses 2.540] A língua foi sua perdição.

666. Lingua haeret metu. [Terêncio, Eunuchus 977] Minha língua está colada pelo medo.

667. Lingua ignis est. [Vulgata, Tiago 3.6] A língua é um fogo.

668. Lingua in se mel continet ac venenum. [Boncompagno, Breviloquium 8.1] A língua tanto contém em si mel como veneno. VIDE: Lingua est optimum et pessimum.

669. Lingua iuravi. [Erasmo, Adagia 2.5.41] Jurei (só) com a língua. Jurei só da boca para fora. O coração sente, a língua mente. VIDE: Est lingua iurans, animus iniuratus est. Iuravi lingua, mentem iniuratam gero. Non ego iuravi, legi iurantia verba.

670. Lingua lapsa verum dicit. [Pereira 106] A língua que escorrega, diz a verdade. Antes escorregar do pé que da língua. VIDE: Beatus vir qui non est lapsus verbo ex ore suo. Lapsus falsae linguae quasi qui in pavimento cadens. Lingua errans interdum vera dicit.

671. Lingua ligata tibi multos acquirit amicos. [Columbano] Uma língua amarrada conquista para ti muitos amigos.

672. Lingua lubrica non est facile ad poenam trahenda. [Jur] Não é fácil punir uma língua maledicente.

673. Lingua maculat totum corpus. [Vulgata, Tiago 3.6] A língua contamina todo o corpo.

674. Lingua magis strenuus quam factis. Ele é mais valente com a língua que com os atos. Lingua magis strenua quam factis. [Tito Lívio, Ab Urbe Condita 8.22] (Gente) mais valente com a língua que com os atos. (=O autor se refere aos gregos). VIDE: Factis procul, verbis tenus. Lingua facciosi, inertes opera.

675. Lingua magniloqua et manus otiosa. [Bernardo de Clairvaux, De Consideratione] Sua língua é eloqüente, mas a mão é preguiçosa. Língua comprida, mão curta. Gato miador, nunca bom caçador. VIDE: Cui lingua est grandis, parvula dextra iacet. Magna minaris, extricas nihil.

676. Lingua maledica malae mentis index est. [J.K.Orelli, Opuscula Graecorum Veterum Sententiosa et Moralia 1.11] Língua maldizente é indicadora de mente ruim.

677. Lingua mali pars pessima servi. [Juvenal, Satirae 9.120] A língua é a pior parte do mau servo. Lingua maligna, pars pessima servi. A língua maligna é a pior parte do servo.

678. Lingua mea calamus scribae velociter scribentis. [Vulgata, Salmos 44.2] A minha língua é pena de escrivão que escreve velozmente.

679. Lingua melle dulcior. Uma língua mais doce que o mel. VIDE: Ex eius lingua melle dulcior fluebat oratio.

680. Lingua mellis, cor fellis. Língua de mel, coração de fel. Mel nos beiços, fel no coração. Boca de mel, entranhas de fel. VIDE: Aurea verba, cor ferreum. In melle sunt linguae sitae vestrae, atque corda in felle sunt sitae. Mel in ore, fel in corde. Mel in ore, verba lactis, fel in corde, fraus in factis. Mella sub ore tenent, corde venena fovent. Multis annis iam peractis, nulla fides est in pactis, mel in ore, verba lactis, fel in corde, fraus in actis.

681. Lingua mentem ne praecurrat. [Binder, Thesaurus 1668] Que tua língua não preceda teu pensamento. Falar sem pensar é atirar sem apontar. Em boca fechada não entra mosca. VIDE: Fac ne lingua tibi mentem praecurrat. Linguae praeire animo non permitendum. Ne antevertat lingua mentem lubrica.

682. Lingua modicum quidem membrum est, et magna exaltat. [Vulgata, Tiago 3.5] A língua é um pequeno membro, mas se gloria de grandes coisas.

683. Lingua mollis confringet duritiam. [Vulgata, Provérbios 25.15] A língua branda quebrantará a dureza. Palavra mansa ira abranda. Boas palavras custam pouco e valem muito. VIDE: Bonum est etiam bona verba inimicis reddere. Comis enim et blanda salutatio saepe conciliat amicitiam, inimicitiam diluit. Ferocitas lenitate sedatur. Responsio mollis frangit iram. Verba mollia et efficacia. Vincuntur molli pectora dura prece.

684. Lingua mulierum nequidem excisa silet. [S.Gregório Nazianzeno / Rezende 3152] A língua das mulheres não cala, nem mesmo depois de cortada.

685. Lingua muti melior est lingua loquentis mendacium. [Erpênio, Sententiae Arabicae 51] A língua do mudo é melhor do que a lingua do que fala mentira.

686. Lingua non discrepat a mente. [Medina 650] A língua não está em desacordo com o espírito. A língua não mente o que o coração sente. VIDE: Os cordis secreta revelat.

687. Lingua pacem et gladium in summitate portat. [Boncompagno, Breviloquium 8.2] A língua traz sobre si a paz e a espada.

688. Lingua percutit, lingua sanat, sed interdum vulnerat et sanare non potest. [Boncompagno, Breviloquium 8.4] A língua fere, a língua cura, mas, às vezes, fere e não pode curar.

689. Lingua quam manu promptior. [Salústio, Bellum Iugurthinum 44.1] Ele é mais ativo de língua que de mão. Muito fala e pouco faz.

690. Lingua quidem segnis, sed dextra viget. [Grynaeus 258] Sua língua na verdade é preguiçosa, mas a mão é vigorosa. É mais de fazer que de falar. VIDE: Ignava lingua, fortis at viget manus.

691. Lingua, quo vadis, urbem instaurans, et rursum illam subvertens? [Apostólio 6.40] Aonde vais, língua, tu que constróis a cidade e logo a arrasas? (=Diz-se de pessoa excessivamente loquaz, cujas palavras podem resultar tanto em bem como em mal). Lingua, quo vadis? urbem instauratura vel eversura? [Schottus, Adagia 208] Língua, aonde vais? Construir, ou arrasar a cidade? Lingua, quo vadis? erectura civitatem et rursum eversura? [Schottus, Adagia 54] Língua, aonde vais? Construir a cidade e novamente destruí-la? Lingua, quo vadis? Urbem eversura, aut etiam instauratura. [Schottus, Adagia 392] Língua, aonde vais? Destruir a cidade, ou até construí-la.

692. Lingua rerum optima et pessima est. A língua é a melhor e a pior das coisas. Lingua res optima et pessima. [Wander 663; Emanuel Strauss, Dictionary of European Provebs 471] A língua é a coisa melhor e a pior. VIDE: Lingua est optimum et pessimum. Lingua in se mel continet ac venenum.

693. Lingua, sile: non est ultra narrabile quicquam. [Ovídio, Ex Ponto 2.2.59] Língua, cala-te: não há nada mais a dizer.

694. Lingua susurronis est peior felle draconis. [Trench, Proverbs and Their Lessons 152; Carmina Burana] A língua do difamador é pior que o fel do dragão. A língua do praguento é pincel do demônio.

695. Linguae praeire animo non permitendum. [Quilon] Não se deve permitir que a língua preceda o pensamento. Falar sem pensar é atirar sem apontar. VIDE: Fac ne lingua tibi mentem praecurrat. Lingua mentem ne praecurrat. Ne antevertat lingua mentem lubrica.

696. Linguam autem nullus hominum domare potest. [Vulgata, Tiago 3.8] A língua, nenhum homem a pode domar.

697. Linguam bene ominantem, non maledicam habere convenit. [Cleóbulo / Rezende 3150] Convém ter uma língua que diga coisas agradáveis, e não uma que seja maledicente.

698. Linguam caninam comedi. [Petrônio, Satiricon 43] Comi língua de cachorro. (=Falei com franqueza e veracidade).

699. Linguam compescere virtus non minima est. [Riley 206] Refrear a língua não é virtude desprezível. VIDE: Prodest et linguam compescere sive ligare. Virtutem primam esse puto compescere linguam.

700. Linguam duplicem habet. Ele tem língua dupla. (=É homem sem palavra. É um enganador). VIDE: Duplicis sententiae vir.

701. Linguam frenare plus est, quam castra domare. [Pereira 124] Refrear a língua é mais que vencer castelos. Vencer a língua é mais do que vencer arraiais.

702. Linguarum diversitas hominem alienat ab homine. [S.Agostinho, De Civitate Dei 19.7] A diversidade de línguas afasta um homem do outro.

703. Linguarum non est praestantior ulla latina. [José Juan del Col, Latin Hoy? 42]  Das línguas, nenhuma é mais útil do que a latina.

704. Linque metum leti, nam stultum est tempore in omni, dum mortem metuis, amittere gaudia vitae. [Dionísio Catão, Disticha 2.3] Abandona o medo da morte, pois é loucura renunciar aos prazeres da vida, enquanto o tempo todo temes a morte.

705. Linque tuas sedes, alienaque littora quaere, o iuvenis; maior rerum tibi nascitur ordo. [Petrônio, Fragmenta 27] Deixa tua terra, ó jovem, e busca outros lugares, e nascerão para ti novos horizontes.

706. Linquenda tellus, et domus, et placens uxor. [Horácio, Carmina 2.14.21] É preciso abandonar a terra, a casa e a amada esposa. (=É a lamentação do poeta ao referir-se à morte). VIDE: Domus et placens uxor.

707. Linquit decor omnes iratos. [Sêneca, De Ira 2.35] A dignidade abandona a todos que se deixam dominar pela ira.

708. Lippis et tonsoribus notum est. [Pereira 108] Isto é conhecido de todos os miopes e barbeiros. Isto sabem-no cães e gatos. É mais conhecido que o cão ruivo. Lippis notum et tonsoribus esse. [Horácio, Sermones 1.7.3], VIDE: E poculo perforato bibis. In ore est omni populo. In ore atque oculis est omnium. Notum lippis ac tonsoribus. Omnibus et lippis notum et tonsoribus esse. Omnibus notum est tonsoribus. Sciunt haec coqui.

709. Liquet. A coisa está clara. VIDE: Certum est.

710. Liquit sponte pilos Romae fera saeva lupinos, non tamen assuetos liquit in urbe dolos. [Pereira 115] O animal malvado deixou espontaneamente os pelos lupinos em Roma, mas não deixou na cidade as manhas costumeiras. O lobo muda o pêlo, mas não o vezo. VIDE: De flavis vetula in canos vulpecula pilos mutat, illius at mores vertere nemo videt. Flavos permutat canis vulpecula crines, at nunquam mores alterat ipsa suos. Ingenium suum vulpecula mutare nescit. Lupus pilum mutat, non animum. Lupus pilum mutat, non mentem. Lupus pilum, non ingenium mutat. Pilos lupus mutat, sed animum non item. Senecta canitiem affert improbis, non item aufert malitiam. Vulpes pilum mutat, non mores. Vulpeculorum mutantur pili, non mores.

711. Lis aequa lance trutinabitur. [Codex Iustiniani 4.1.12.2c] A pendência será pesada numa balança honesta.

712. Lis, caupo, medicus redigunt nos ad invitas. [DAPR 539] Demanda, taberneiro e médico nos dominam contra nossa vontade. Pleito, taverna e urinol levam o homem ao hospital.

713. Lis de umbra asini. [Pereira 101] Uma disputa pela sombra do burro. (=Uma demanda por ninharias).

714. Lis de verbis. Uma disputa sobre vocábulos.

715. Lis erat non de lana caprina, nec de asini, quod aiunt, umbra, sed de magna summa pecuniarum. [Erasmo, Scripta Selecta 15] A disputa não era nem sobre a lã da cabra, nem, como dizem, sobre a sombra do burro, mas sobre grande soma de dinheiro.

716. Lis est cum forma magna pudicitiae. [Ovídio, Heroides 16.288] É grande a disputa da castidade com a beleza.

716a. Lis inchoata est [G.F.Puchta, Corso delle Instituzioni 300] A lide começou. VIDE: Res in iudicium deducta est.

717. Lis litem parit. [Pereira 108] Uma demanda gera outra. Questão puxa questão. Uma demanda traz outra. Lis litem generat. [Rezende 3159] Lis litem serit. [Erasmo, Adagia 2.10.41] Lis litem parit, et noxa noxam. [Schotus, Adagia 403] Um disputa provoca outra, e um dano provoca outro. Lis lite paritur, noxa noxam procreat. [Schottus, Adagia 609] Uma disputa nasce de outra, um dano produz outro. VIDE: Litem parit lis; noxa item noxam parit. Litem lis procreat ex se. Rixa rixae causa est.

718. Lis minimis verbis interdum maxima crescit. [Dionísio Catão, Disticha 2.11] Muitas vezes uma demanda importante nasce de pequenas palavras. Palavra puxa palavra. Palavras ditas, pancadas dadas. Lis oritur minimis interdum maxima verbis. [Eiselein 649] A maior briga muitas vezes nasce de pequenas palavras. VIDE: Minimis ex verbis lis saepe maxima crescit.

719. Lis nunquam, toga rara, mens quieta. [Marcial, Epigrammata 10.47.5] Disputa, nunca; negócios, raros; mente, tranqüila.

720. Lis omnis nostra est. [Syllabus 206] A batalha é toda nossa. Vencemos! Estamos com tudo!

720. Lite abstine, nam vincens, multum amiseris. [Iani Anysii Sententiae 280] Abstém-te da disputa, pois, vencendo, pederás muito.

721. Lite pendente. [Jur] Enquanto a lide não está decidida. Durante o processo.

722. Lite pendente, nihil innovetur. [Jur] Enquanto a lide não está resolvida, nada pode ser inovado. Lite pendente, nihil innovandum.

723. Litem lite resolvit. [Binder, Thesaurus 1678] Resolve uma demanda por meio de outra. VIDE: Nil agit exemplum, litem quod lite resolvit.

724. Litem movebit, si vel asinus canem momorderit. [Erasmo, Adagia 1.8.98] Moverá uma ação até se o burro morder o cão. Armará demandas por dá cá aquela palha. Litem movebit, si vel asinus mordeat canem. Litem subibit, vel si asinus mordeat canem. [Apostólio 7.11] VIDE: In ius vocabitur etsi canem asinus momorderit.

725. Litem ne quaere cum licet fugere. [Pereira 110] Não procures briga, quando é possível evitar. Antes fuga a tempo que má espera. Melhor é mau concerto que boa demanda. Antes má avença que boa sentença. É melhor uma ruim acomodação que uma boa questão. VIDE: Cum licet fugere, ne quaere litem.

726. Litem parit lis; noxa item noxam parit. [Apostólio 7.9] Uma disputa gera outra, da mesma maneira um prejuízo gera outro. Questão puxa questão. Litem lis procreat ex se. [Schottus, Adagia 595] VIDE: Lis lite paritur, noxa noxam procreat. Lis litem generat. Lis litem parit. Lis litem serit. Rixa rixae causa est.

727. Lites aut nullas habeatis, aut quam celerrime finiatis, ne ira crescat in odium, et trabem faciat de festuca, et animam faciat homicidam. [RSA 41] Não tenhais quaisquer demandas, ou dai-lhes fim o mais rápido possível, para que a ira não se transforme em ódio, e não faça de uma palha uma trave, e faça vossa alma homicida.

728. Lites cum rege molestae. [Horácio, Sermones 1.7.4] As disputas com o rei são perigosas. Com o fogo não se brinca. VIDE: Cum domino semper pugna sinistra fuit. Cum principe non pugnandum. Fuge lites cum viro maiore. Habeas nunquam magno cum principe litem. Maiorem virum cave. Maiorem vitato virum. Nemo potentes aggredi tutus potest. Non habeas unquam magno cum principe litem: cum domino semper pugna sinistra fuit. Semper vitato potentem.

729. Lites ex litibus nascuntur. De umas disputas nascem outras.

730. Lites ex litibus oriri non debent. [Rezende 3168] Lides não devem nascer de lides.

731. Lites finiri oportet. [Jur] É preciso que as lides tenham fim.

732. Lites mortuae non sunt suscitandae. [Binder, Thesaurus 1680] Disputas antigas não devem ser estimuladas. Não despertes o cão que dorme. VIDE: Canem sopitum ne excita. Irritare canem noli dormire volentem. Malum bene conditum ne moveas.

733. Litibus imponenda celeritas. [Jur / Leopold Volkmar, Paroemia et Regulae Juris 199] Deve-se imprimir rapidez aos pleitos.

734. Litibus insanis rabulas nutrimus inanes. [Pereira 102] Com loucas demandas, alimentamos rábulas esfomeados. Deus desavenha quem nos mantenha. Quando dois brigam, um terceiro tira proveito. VIDE: Duobus litigantibus, tertius gaudet. Inter duos litigantes tertius gaudet.

734a. Litigando iura crescunt, litigando ius acquiritur. [Rabelais] Litigando os direitos crescem, litigando ganha-se o direito.

735. Litigantium subterfugiis est obviandum. [Jur] Devem-se evitar os subterfúgios dos litigantes.

736. Litigare cum ventis. [G.M.Köning, Gazophylacium Latinitatis 669] Brigar com os ventos. VIDE: Cum ventis degere bellum. Cum ventis litigo. Cum vento litigare. Cum vento disputare.

737. Litis contestatio. [Jur / Black 1124] Contestação da ação.

738. Litore quot conchae, tot sunt in amore dolores. [Ovídio, Ars Amatoria 2.519] As dores no amor são tantas quantas as conchas na praia.

739. Litori loqueris. [Schottus, Adagia 12] Falas com a praia. Pregas no deserto. Perdes teu latim. Litoribus fari. [Schottus, Adagia 587] Falar à praia. VIDE: Eritis enim in aëra loquentes. Ventis loqueris. Ventis verba das. Vento loqueris. Ventis verba profundis. Verba dat in ventos.

740. Littera enim occidit, spiritus autem vivificat. [Vulgata, 2Coríntios 3.6] A letra mata; o espírito, no entanto, vivifica. VIDE: Non littera, sed spiritu: littera enim occidit, spiritus autem vivificat.

741. Littera scripta manet, verbum at inane perit. [Stevenson 1386] A letra escrita permanece, mas a palavra vazia se perde. Palavras, levam-nas os ventos. Littera scripta manet, verbum imbelle perit. [Jesus Cantera, Refranero Latino 120] Littera dicta perit, littera scripta manet. [G.Tissol, The Face of Nature 48] A palavra falada se perde, a palavra escrita dura. VIDE: Litterae scriptae manent. Quod non legitur, non creditur. Sit verbum vox viva licet, vox mortua scriptum, scripta diu vivunt, non ita verba diu. Verba volant, scripta manent. Verba sicut ventus volant, scripta sicut monumenta manent. Vox audita perit, littera scripta manet. Vox emissa volat, littera scripta manet.

742. Litterae non dant panem. [L. De Mauri, Flores Sententiarum 328] Poesia não dá pão. VIDE: Carmina non dant panem.

743. Litterae non erubescunt. [Rezende 3164] Carta não cora. Calem barbas e falem cartas. O papel aceita tudo. VIDE: Epistula enim non erubescit. Epistulae non erubescunt.

744. Litterae non intrant sine sanguine. [Mota 41] O saber não entra sem sofrimento. A letra com sangue entra. VIDE: Litterarum radices amarae, fructus dulces. Non iacet in molli veneranda scientia lecto; ipsa sed assiduo parta labore venit.

745. Litterae scriptae manent. As palavras escritas permanecem. O preto no branco fala como gente. VIDE: Littera scripta manet, verbum at inane perit. Quod non legitur, non creditur. Sit verbum vox viva licet, vox mortua scriptum, scripta diu vivunt, non ita verba diu. Verba volant, scripta manent. Verba sicut ventus volant, scripta sicut monumenta manent. Vox audita perit, littera scripta manet. Vox emissa volat, littera scripta manet.

746. Litterae sine moribus vanae. [Divisa da Universidade de Pennsylvania] Sem educação os estudos são inúteis.

747. Litterae sunt hominibus pulcherrimae divitiae. [Medina 650] A instrução é para os homens a mais bela das riquezas.

748. Litterae thesaurum est, et artificium nunquam moritur. [Petrônio, Satiricon 46.8] A instrução é um tesouro, e o talento nunca morre.

749. Litterarum ordine. Em ordem alfabética.

750. Litterarum radices amarae, fructus dulces. [Aristóteles / Grynaeus 482] As raízes do estudo são amargas, mas seus frutos são doces. Aprende chorando e rirás ganhando. Letra com sangue entra. Litterarum radices amaras esse, fructus iucundiores. As raízes do conhecimento são amargas, mas os frutos são muito agradáveis. VIDE: Doctrina est fructus dulcis radicis amarae. Scientia est arbor altissima, cuius radix est amarissima sed fructus dulcissimus. Scientiae radices amarae sunt, fructus dulces.

751. Litterarum trium homo. O homem das três letras. (=Ladrão, fur em latim). VIDE: Homo trium litterarum. Trium litterarum homo.

752. Litteras didicisti; quando scias, sine alios discere. [Plauto, Truculentus 708] Tu já aprendeste a ler; agora que sabes, deixa os outros aprenderem.

753. Litteras disce! [Dionísio Catão, Monosticha 34] Estuda as obras literárias!

754. Litteratim et verbatim. Literalmente. Textualmente. Ao pé da letra. Litteratim. VIDE: In ipsis verbis. In verbis. Ipsis litteris. Ipsis verbis. Suis verbis. Verbatim. Verbatim et litteratim. Verbatim, litteratim et punctatim.

755. Litteris absentes videmus. Pelas cartas, nós conversamos com os ausentes.

756. Litteris contrahitur obligatio. [Jur] A obrigação é contraída por escrito.

757. Litteris deditus et omnibus artibus. [Divisa] Dedicado ao estudo e a todas as artes.

758. Litus ama, altum alii teneant. [Virgílio, Eneida 4.163] Ama a praia; que os outros fiquem com o mar profundo. Vista bela é olhar o mar e morar em terra. Louvarás o lírio, mas planta batatinhas. VIDE: In terra stantis pulcher conspectus in aequor. Spectare suave est undas maris e litore.

759. Litus melle gladius. [Tosi 294] Uma espada coberta de mel. (=Um adulador). Boca de mel, coração de fel. VIDE: Mel in ore, fel in corde. Melle litus gladius.

760. Lividus, malignus et vicini oculus est maxime. [Schottus, Adagia 639] O olho do vizinho é extremamente invejoso e maligno.

760a. Livor, iners vitium, mores non exit in altos. [Ovídio, Ex Ponto 3.3.101] A inveja, vício covarde, não entra em mentes valorosas.

761. Livor post fata quiescit. Depois da morte, a inveja se aquieta. VIDE: Pascitur in vivis livor; post fata quiescit.

762. Livor velut ignis alta petit. [Erasmo, Chiliades, Herculei Labores] A inveja, como o fogo, ataca o que está no alto. A inveja sempre atina lugares altos. Livor summa petit; perflant altissima venti. [Ovídio, Remedia Amoris 74] A inveja procura as coisas elevadas; os ventos, soprando, abalam as coisas muito altas. VIDE: Allatrat victorem invidia. Invidia, tamquam ignis, summa petit. Subiecta semper invidiae felicitas. Summa petit livor.

763. Loca non viros honoratos, sed viri loca faciunt. [Medina 650] Não são os cargos que prestigiam os homens, mas os homens que prestigiam os cargos.

764. Loca sola nocent, loca sola caveto. [Ovídio, Remedium Amoris 579] Os lugares solitários fazem mal; evita os lugares solitários. VIDE: Quisquis amas, loca sola nocent, loca sola caveto!

765. Locatio sine mercede certa contrahi non potest. [Digesta 24.1.52] Sem preço certo não se pode contratar a locação.

766. Loci communes. Lugares-comuns. VIDE: Locus communis.

767. Loci et temporis ex more. [Plínio Moço, Epistulae 3.18.1] De acordo com o costume do lugar e do tempo.

768. Locis remotis qui latet, lex est sibi. [Publílio Siro] Quem se esconde em lugar remoto faz sua própria lei.

769. Loco citato. No lugar citado. VIDE: Citato loco. Ibidem. In loco citato.

770. Loco dolenti. No lugar dolorido.

771. Loco ignominiae est apud indignum dignitas. [Publílio Siro] Uma honraria num homem indigno se torna uma ignomínia.

772. Loculi mendicorum semper inanes. [Binder, Thesaurus 1684] Bolsas de mendigos estão sempre vazias. Fardel de pedinte nunca é cheio. VIDE: Mendici pera non impletur. Mendici pera non expletur. Mendici pera non repletur. Mendici loculi semper inanes. Mendicantium sacculi semper inanes. Mendicorum loculi semper inanes. Pera inopis nunquam completur.

773. Loculos prius consule. Antes de tudo, consulta a bolsa.

774. Locum tenens. O lugar-tenente. O substituto. O representante.

775. Locum tenet proximum innocentiae confessio: ubi confessio, ibi remissio. [DM 94] A confissão tem lugar perto da inocência: onde há confissão, há remissão. Pecado confessado é meio perdoado. Quem se arrepende, salva-se. Quem erra e se emenda a Deus se recomenda. VIDE: Confessio sceleris initium salutis. Locum tenet proximum innocentiae confessio: ubi confessio, ibi remissio.Initium est salutis notitia peccati. Initium est salutis cognitio peccati. Qualis confessio, talis absolutio. Ubi est confessio, ibi est remissio.

776. Locupletari nemo debet cum alterius iactura. [Cahier 551] Ninguém deve locupletar-se com a jactura alheia. VIDE: Naturale aequum est neminem cum alterius iactura fieri locuplectiorem. Neminem aequum est cum alterius damno locupletari. Nemo cum alterius damno locupletior fieri debet. Nemo debet lucrari ex alieno damno.

777. Locus belli. O teatro da guerra.

778. Locus classicus. Um texto clássico.

779. Locus communis. Lugar-comum. VIDE: Loci communes.

780. Locus contractus regit actum. [Jur / Black 1128] A lei do lugar do contrato rege o ato. VIDE: Locus regit actum.

781. Locus criminis. [Jur / Black 1128] A cena do crime.

782. Locus delicti. [Jur / Black 1128] O local do delito.

783. Locus in quo. [Jur / Black 1128] O lugar em que. (=A cena do acontecimento).

784. Locus medius tutus est. [Bernardo de Clairvaux, De Consideratione] Uma condição intermediária é mais segura.

785. Locus nusquam veritati est. Não há lugar para a verdade em parte nenhuma. VIDE: Veritati et innocentiae meae nusquam locus est.

786. Locus paenitentiae. Lugar para o arrependimento. Uma oportunidade para o arrependimento.

787. Locus regit actum. [Jur / Black 1129] A lei do lugar regula o ato. Locus regit contractum. [Breviarium Advocatorum 31] VIDE: Locus contractus regit actum.

788. Locus sigilli. [Jur / Black 1129] O lugar destinado ao selo.

789. Locus standi. Um lugar para ficar. (=Usa-se essa expressão para indicar uma posição reconhecida num grupo: Ele tem locus standi na comunidade científica).

790. Locusta prius pariet lucam bovem. É mais fácil um gafanhoto parir um elefante. É mais fácil um burro voar. VIDE: Celerius elephanti pariunt. Citius elephanti parient. Prius locusta pariet lucam bovem. Prius locusta bovem pariet.

791. Locutio enim oris ostendit quid sit in corde. [Samuel Singer, Thesaurus Proverbiorum Medii Aevi 8.71] A fala da boca mostra o que há no coração. A boca diz quanto lhe manda o coração. VIDE: Ex abundantia enim cordis os loquitur. Quod in corde, hoc in ore.

792. Longa dies acuit mortalia corda et labor ingenium miseris dedit. [Manílio, Astronomica 1.79] O tempo aguçou os corações mortais, e o sofrimento deu engenho aos infelizes.

793. Longa dies consumit dolorem. [Sêneca, Ad Marciam 8.1, adaptado] O tempo consome a dor. O tempo tudo cura. VIDE: Cum intervenit spatium, omne, quod angebat, exstinguitur. Dies adimit aegritudinem. Dolorem dies longa consumit.

794. Longa dies molli saxa peredit aqua. [Tibulo, Elegiae 1.4.18] O tempo longo corrói a pedra por meio da mole água. Água mole em pedra dura, tanto bate até que fura. VIDE: Decidens scabrum cavat unda tophum. Dura tamen molli saxa cavantur aqua. Gutta cavat lapidem. Gutta cavat lapidem, consumitur anulus usu.

795. Longa est vita, si plena est. [Sêneca, Epistulae Morales 93.2] A vida é longa, se é plena.

796. Longa fames illum fecerat astrologum. [Pereira 124] A longa fome fê-lo ver estrelas. Ver a estrela do meio-dia.

797. Longa fames macros mittit in arva lupos. [Rezende 3190] Longa fome põe os lobos magros no campo. A fome faz o lobo sair do mato. Fome e frio, mete-te com teu inimigo. VIDE: Dira fames macros mittit in arva lupos. Esuriem silva patiens lupus exit opaca. Fames pellit lupum e silvis.

798. Longa manus. A mão que alcança longe. (=Um homem que detém muito poder). VIDE: Longae regum manus.

799. Longa mora est nobis omnis, quae gaudia differt. [Ovídio, Heroides 19.3] É longa toda demora que retarda um prazer. Quem espera, desespera.

800. Longa patientia trahitur ad consensum. [Jur / Black 1131] A longa resignação é interpretada como concordância.

Ao Topo