DICIONÁRIO DE EXPRESSÕES E FRASES LATINAS

Compilado por HENERIK KOCHER

Home - Introdução - Bibliografia - Abreviaturas

A  B  C  D  E  F  G  H  I  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  VZ

M1  M2  M3  M4  M5  M6  M7  M8  M9  M10  M11

M4: 601-800

601. Mare caelo admiscet. [Albertatius 744] Mistura o mar com o céu. Mistura alhos com bugalhos. Mare caelo miscet. VIDE: Maria omnia caelo miscuit. Omnia perturbat et nihil facit.

602. Mare clausum. [Jur / Black 1158] Mar fechado. (=O mar fechado ao comércio. O mar sob a jurisdição de determinada nação).

603. Mare ditat, rosa decorat. [Divisa da Cidade de Montrose, Escócia] O mar enriquece, a rosa enfeita.

603a. Mare exhauris. Queres esgotar o mar. (=Diz-se de quem quer fazer coisa impossível).

604. Mare, ignis, mulier: tria sunt mala. [Menandro / Tosi 1379] Mar, fogo e mulher são três males. Mulher, fogo e mares são três males. Mare, ignis, mulier: tria mala. VIDE: Ignis, mare, mulier, tria mala.

605. Mare liberum. [Jur / Black 1158] O mar livre. (=O mar aberto ao comércio. O mar aberto a todas as nações). VIDE: Mare apertum.

606. Mare magnum. O vasto oceano. O Oceano Atlântico.

607. Mare Nostrum. O nosso mar. (=O Mar Mediterrâneo).

608. Mare proluit omnia. [Pereira 93] A água tudo lava. Mare proluit omnia mortalium mala. [Erasmo, Adagia 3.4.9] A água lava todos os males dos mortais. VIDE: Hominum universa proluit pelagus mala.

608a. Mare prius vitem tulerit. [Erasmo, Adagia] Seria mais fácil o mar produzir uma videira. É mais fácil um burro voar.

609. Mare quidem commune certo est omnibus. [Plauto, Rudens 896] O mar naturalmente pertence a todos.

610. Mare salsum esse, e paucis guttis cognoscitur. [Pereira 117] Que o mar é salgado, se reconhece com poucas gotas. Pela amostra se conhece o pano. VIDE: A digito cognoscitur leo. Humani generis mores tibi nosse volenti sufficit una domus. Ut discas mare salsum esse, nihil opus totum ebibere.

611. Mare verborum, gutta rerum. [DAPR 398] Um mar de palavras, um pingo de feitos. Língua longa, sinal de mão curta. Muito falar, pouco fazer. Cacarejar não é pôr ovo. VIDE: Cui lingua est grandis, parvula dextra iacet. Factis procul, verbis tenus. Magna minaris, extricas nihil. Vacca quae multum boat, parum lactis habet.

612. Margarita e stercore. [Stevenson 1768] Uma pérola retirada do esterco. VIDE: Aurum e stercore Enni. Aurum ex stercore colligendum. Aurum Vergilius de stercore colligit Enni.

613. Margaritam pullo. [Branco 286] Uma pérola para o frango. Deus dá nozes a quem não tem dentes. VIDE: Claudo remittitur pila.

614. Marginalia. Coisas que estão na margem. Anotações à margem dum livro.

615. Mari aquam addere. [DAPR 414] Levar água ao mar.

616. Mari e fossa aquam inducis. [Erasmo, Adagia 3.2.68] Carregas a água do canal para o mar. (=Fazes trabalho inútil). Mari e lacu aquam infundis. [Eiselein 527]  VIDE: In mare fundat aquas.

617. Maria montesque polliceri. [Salústio, Catilina 23.1] Prometer mares e montes. Prometer mundos e fundos. Maria montesque promittere. [Polydorus, Adagia] VIDE: Aureos montes polliceri. Magnos montes polliceri. Magnos montes promittere. Montes auri polliceri.

618. Maria omnia caelo miscuit. [Virgílio, Eneida 5.790] (A deusa Vênus) misturou todos os mares com o céu. VIDE: Mare caelo admiscet. Omnia perturbat et nihil facit.

619. Maris et feminae coniunctio est de iure naturae. [Coke / Black 1159] A conjunção do homem e da mulher é da lei da natureza.

620. Maris murmur ventos denuntiat. O murmúrio do mar denuncia os ventos.

621. Maris stella. A estrela do mar. VIDE: Stella maris.

622. Maritimus cum sis, ne velis fieri terrestris. [Erasmo, Adagia 3.5.11] Sendo homem do mar, não queiras ser homem da terra. Quem bem tem e mal escolhe, por mal que lhe venha, não se anoje. Marinus cum sis, ne terrestris fias. [Apostólio 10.21] Maritimus cum sis, fieri terrestris cave. [Publílio Siro] Maritimus cum sis, ne terras incolas. [Schottus, Adagia 613] Já que és do mar, não mores em terra. Marinus cum sit, ne terrestris fiat. [Albertatius 747] Sendo ele do mar, não se torne terrestre. VIDE: In tranquillo tempestatem adversam optare dementis est.

623. Marmora commendantur maculis. [Adaptado de Plínio Antigo, Naturalis Historia 36.49] Os mármores são valorizados pelas manchas.

624. Marmora findit caprificus. [Marcial, Epigrammata 10.2.9] A figueira brava rompe o mármore. Pequeno asno faz grande dano. VIDE: Ingentia marmora findit caprificus.

625. Mars communis. [Erasmo, Adagia 4.7.49; Pereira 115] A guerra é de todos. Onde as dão, as levam. Quem vai à guerra, dá e leva. VIDE: Incerti fallax fiducia Martis. Incerti sunt exitus belli. Incertus est belli exitus.

626. Mars dubius. [Schottus, Adagia 597] Marte é indeciso A guerra, sabe-se como começa, não se sabe como termina. Mars dubius, nec certa Venus. Marte é indeciso, e Vênus não é certa. [Ovídio, Amores 9.29] VIDE: Anceps belli casus. Armorum exitus semper incerti, et timidi. Belli exitus incertus. Bellorum exitus incerti. Eventus belli varii. Fortuna belli fluxa. Nusquam minus quam in bello eventus respondet. Varius et dubius est belli eventus.

627. Mars gravior sub pace latet. [Claudiano, De Sexto Consulato 307] A guerra mais perigosa é a que se esconde sob a paz. VIDE: Ira quae tegitur, nocet.

628. Marsupium ubi divitiae tutissime reponuntur sinus est pauperum. O seio dos pobres é a bolsa onde se põem as riquezas em muita segurança.

629. Marsupium unum sit omnium nostrum. [Vulgata, Provérbios 1.14] Seja uma só a bolsa de todos nós.

629a. Marte bellacior. Mais brigão que o próprio Marte. Marte pugnacior.

630. Marte cruentatus bella futura timet. [Pereira 106] Quem sofreu ferimentos numa guerra, teme as guerras futuras. Gato escaldado tem medo de água fria. VIDE: Felis aqua calida perfusus callidus exit: fit cautus, gelidam dum fugit, ipse cattus!

631. Marte et arte. [Ricardi de Bury, Philobiblon 1] Com Marte e arte. (=Usando força e habilidade).

632. Marte nostro. [Cícero, De Officiis 3.34] Com nossas próprias forças. Com nosso esforço.

633. Marte togaque. [Ovídio, Metamorphoses 15.746] Com Marte e com a toga. (=Na guerra e na paz).

634. Martyres non facit poena, sed causa. [S.Agostinho, Enarrationes 34.2] Não é a pena que faz os mártires, mas a causa.

635. Masculum et feminam creavit eos. [Vulgata, Gênesis 1.27] Ele os criou macho e fêmea.

636. Mater artium est necessitas. [DAPR 476] A necessidade é a mãe das artes. A necessidade é a mãe da invenção. Mater artium necessitas. VIDE: Artis magistra necessitas. Durum flagellum est paedagogus ingenii. Durum flagellum est paedagogus ingens. Necessitas artis magistra. Necessitas magistra. Nullus praestantior doctor est necessitate.

637. Mater bonarum artium est sapientia. A sabedoria é a mãe das boas artes.

637a. Mater bonorum omnium modestia. A modéstia é a mãe de todas as coisas boas.

638. Mater certissima, pater semper incertus. A mãe é certa; o pai é sempre incerto. O filho da minha filha é meu neto; o filho de meu filho será ou não. VIDE: Mater semper certa est; pater is est quem nuptiae demonstrant. Mater semper certa est, pater nunquam. Pater semper incertus.

639. Mater criminum necessitas. [Cassiodoro, Varia 9.13] A necessidade é a mãe dos crimes. VIDE: Necessitas non habet legem. Necessitas omnem legem frangit.

640. Mater dolorosa. A mãe sofredora. VIDE: Stabat Mater dolorosa iuxta Crucem lacrimosa, dum pendebat Filius.

641. Mater est terra; ea parit corpus, animam aether adiugat. [Pacúvio / O.Ribbeck, Tragicorum Latinorum Reliquiae 72] A terra é a mãe; ela gera o corpo; o céu dá a vida.

642. Mater omnium bonarum rerum sapientia. [Cícero, De Legibus 1.58] A sabedoria é a mãe de todas as coisas boas. VIDE: Sapientia omnium bonarum rerum mater.

643. Mater semper certa est; pater is est quem nuptiae demonstrant. [Digesta 2.4.5, adaptado] A mãe é sempre certa; o pai é aquele que o casamento indica. VIDE: Mater certa, pater semper incertus. Mater semper certa est, pater nunquam. Pater semper incertus.

644. Mater semper certa est, pater nunquam. [Tosi 1450] A mãe é sempre certa, o pai, nunca. O filho da minha filha é meu neto; o filho do meu filho sê-lo-á ou não. VIDE: Mater certa, pater semper incertus. Pater semper incertus.

645. Mater timidi flere non solet. [Alexander Adam, Dictionary 680] A mãe do medroso não costuma chorar. (=Por saber que o filho foge ao perigo). VIDE: Matrem timidi flere non solere. Timidi mater non flet.

646. Mater tua mala burra est. [Frase jocosa / Rezende 3395] Tua mãe come maçãs maduras. (=Mala, plural de malum, maçãs, frutas. Burra, feminino plural neutro de burrus, vermelhas. Est, ou edit, come).

647. Materia et forma sunt sibi invicem causa. [Signoriello 139] A matéria e a forma são reciprocamente a causa uma da outra.

648. Materia iudicii. [Jur] A matéria em julgamento. VIDE: Obiectum iudicii.

649. Materiam superat opus. [Freire 140] A mão de obra vale mais que a matéria prima. Mais vale o feitio que o pano. Materiem superabat opus. [Ovídio, Metamorphoses 2.5] O trabalho superava a matéria.

650. Materies vitiis aurum letale parandis. [Rutílio Namaciano, De Reditu Suo 1.357] O letal ouro é a substância que produz os vícios.

651. Materna iura non possunt aboleri. [Jur] Os direitos maternos não podem ser abolidos. VIDE: Quis enim materna iura possit abolere?

652. Matre pulchra filia pulchrior. [Horácio, Carmina 66.1] A filha é mais bela que a bela mãe.

653. Matrem sequuntur porci. Os porcos seguem a mãe. De tais mestres, tais discípulos.

654. Matrem timidi flere non solere. [Cornélio Nepos, Thrasybulus 2.3] A mãe do medroso não costuma chorar. (=Por saber que o filho evita o perigo). VIDE: Mater timidi flere non solet. Timidi mater non solet flere. Timidi mater non flet.

655. Matres omnes filiis in peccato adiutrices, auxilio in paterna iniuria solent esse. [Terêncio, Heauton Timorumenos 991] Todas as mães costumam ser cúmplices dos erros dos filhos e os protegem contra a severidade dos pais.

656. Matrimonia debent esse libera. [Jur / Black 1169] Os casamentos devem ser livres.

657. Matrimonii terminum, quae omne similiter solvit, exspectat mors. [Justiniano, Novellae 22.20] A morte, que a tudo igualmente dá fim, significa o término do casamento.

658. Matrimonium inter invitos non contrahitur. [Celso, Digesta 23.2.22] Não se realiza casamento entre pessoas que não concordam.

659. Matrimonium non praesumitur. [Jur]. Casamento não se presume.

659b. Matrimonium sine prole est quasi mundus sine sole. Casamento sem filhos é como mundo sem sol.

660. Matrimonium subsequens tollit peccatum praecedens. [Black 1170] O casamento subseqüente suprime o pecado precedente.

661. Matris assequitur mores filia suae. A filha acompanha os costumes de sua mãe. Cabra vai pela vinha, por onde vai a mãe vai a filha. VIDE: Saepe solet similis filius esse patri, et sequitur leviter filia matris iter. Sequitur leviter filia matris iter.

662. Matris imago filia est. [Schrevelius 1186] A filha é o retrato da mãe. Qual é Maria, tal filha cria. VIDE: Qualis mater, talis et filia. Sicut mater, ita et filia eius.

663. Matris superbum est nomen, et nimium potens. [Sêneca, Hypollitus 609] A palavra mãe é soberba e tem grande poder.

664. Matura satio saepe decipit, sera semper mala est. [Grynaeus 239] A sementeira prematura às vezes falha, a tardia é sempre má. Melhor é perder por temporão do que por serôdio. Maturam sationem saepe decipere solere, seram nunquam quin mala sit. [Columela, De Res Rustica 11.2.80] A sementeira prematura às vezes falha, a tardia nunca deixa de ser má.

665. Maturate fugam. [Virgílio, Eneida 1.137] Prepara tua fuga com cuidado.

666. Mature fias senex, si diu velis senex esse. [Manúcio, Adagia 104] Envelhece cedo, se quiseres ser velho por muito tempo. Quem quiser ser muito tempo velho, comece-o cedo. Se queres ser velho moço, faze-te velho cedo. Mature fieri senem, si diu velis senex esse. [Cícero, De Senectute 10.32] Mature fias senex, ut maneas diu. [Tosi 646] Fica velho cedo, para seres velho por muito tempo. VIDE: Discite venturam iam nunc sentire senectam. Senex mature fias, si diu velis esse senex. Senex mature fias, ut maneas diu.

667. Maturiora sunt vota mulierum quam virorum. [Coke / Black 1170] Os desejos das mulheres são mais maduros do que os dos homens. (=A mulher atinge a maturidade mais cedo que o homem).

668. Maturitas in deliberando, in exequendo celeritas, in agendo constantia: animi in prosperis aeque ac adversis aequitas et moderatio. Sabedoria no planejar, celeridade no executar, constância no agir: equilíbrio de espírito e moderação, tanto no sucesso como na adversidade.

669. Maturius solito. Mais cedo que é costume.

670. Mavelim mihi inimicos invidere quam me inimicis meis. [Plauto, Truculentus 716] Preferiria que meus inimigos me invejassem a que eu invejasse meus inimigos.

671. Mavult mori quam maculari vir probus. O homem honesto prefere morrer a macular-se. Antes a morte que a desonra. VIDE: Candorem praefero vitae. Malo mori quam foedari. Malo mori quam maculari. Melius mori quam foedari. Mori melius est quam peccare. Mori satius est, quam turpiter vivere. Mors servituti turpitudinique anteponenda. Mors turpitudini anteponenda. Potius mori quam foedari. Potius mori milies quam semel foedari. Prius mori quam foedari.

672. Mavult pater filium corrigere quam abdicare. [Quintiliano, Institutio Oratoria 7.4.9] O pai prefere corrigir o filho a repudiá-lo.

673. Maxillae ad instar scipionis sunt seni. [Apostólio 3.52] As maxilas são os bastões do velho. O velho e o forno pela boca se aquentam. VIDE: Hominis senis maxillae sunt baculi. Seni molaris dens loco fit baculi. Viro seni maxillae baculus.

674. Maxima bella ex levibus causis. As maiores guerras surgem de causas pequenas. Pequenas causas, grandes efeitos. Maxima bella ex levissimis causis. [Stevenson 2445] VIDE: A scintilla una augetur ignis. De rebus minimis fit saepe molestia grandis.

675. Maxima bona sollicita sunt. [Sêneca, De Brevitate Vitae 18] Bens muito grandes trazem preocupações.

676. Maxima culpa est sponte delinquere. [Sêneca, Epistulae Morales 95.8] O maior crime é delinqüir voluntariamente.

677. Maxima culpa in eo qui veritatem aspernatur. [Cícero, De Amicitia 89] A maior culpa está naquele que despreza a verdade.

678. Maxima cum laude. [Cícero, Philippica 5.19] Com o maior louvor.

679. Maxima cunctarum victoria, victa voluptas. [Gabriel-Thurelon Oxenstierna, Pensées 6] O prazer vencido é a maior vitória de todas. Maxima cunctarum victoria, victoria voluptatis. A maior de todas as vitórias é vencer o prazer.

680. Maxima de nihilo nascitur historia. [Propércio, Elegiae 2.1.16] De um nada nasce uma grande história. Pequenas causas, grandes efeitos. VIDE: De rebus minimis fit saepe molestia grandis.

681. Maxima debetur puero reverentia. [Juvenal, Satirae 14.47] À criança se deve o maior respeito.

682. Maxima egestas avaritia. A avareza é a maior pobreza. A avareza é suma pobreza. VIDE: Inopiae desunt multa, avaritiae omnia. Quae est maxima egestas? Avaritia.

683. Maxima enim est hominum semper patientia virtus. [Dionísio Catão, Disticha 1.38] A maior virtude dos homens é a paciência. VIDE: Patientia maxima virtus.

684. Maxima est enim factae iniuriae poena, fecisse. [Sêneca, De Ira 3.26.2] O maior castigo do mal praticado é tê-lo praticado. O castigo do vício é o próprio vício. VIDE: Nequitia poena maxima ipsamet sui est. Nequitia ipsa est poena sui.

685. Maxima est enim vis vetustatis et consuetudinis. [Cícero, De Amicitia 19] É muito grande a força do tempo e do costume.

686. Maxima iniquitas. [Codex Iustiniani 5.9.10.1] Uma injustiça muito grande. A maior injustiça.

687. Maxima inter homines bona sunt iustitia et humanitas. Os maiores bens dos homens são a justiça e a benevolência.

688. Maxima pars hominum eos periisse exspectant, ex quibus beneficia consecuti sunt; sic enim arbitrantur ex vinculo solvi, quo tenebantur. [Eneas Sílvio / Bernardes, Nova Floresta 2.169] A maior parte dos homens espera que tenham morrido aqueles de quem obtiveram favores, pois assim julgam estar livres do vínculo que os ligava.

689. Maxima pars hominum morbo iactatur eodem. [Horácio, Satirae 2.3] A maior parte dos homens se queixa do mesmo mal. Qual mais, qual menos, toda lã é pelos.

690. Maxima paulatim ex minimis. [Binder, Thesaurus 1810] Aos poucos, do mínimo para o máximo. Pouco a pouco, se fazem as coisas grandes. De pequenos grãos se junta grande monte. VIDE: Adde parvum parvo, magnus acervus erit. Pusillum pusillo si addas, fiet ingens acervus.

691. Maxima putantur onera paupertas et senectus. [Cícero, De Senectute 5.14] A pobreza e a velhice são consideradas as maiores cargas. A pobreza é um fardo, a velhice um hóspede inoportuno. VIDE: Duo quae maxima putantur onera, paupertatem et senectutem. Senectus atque paupertas, duo sunt vulnera immedicabilia.

692. Maxima quaeque domus servis est plena superbis. [Juvenal, Satirae 5.66] Toda casa importante está cheia de criados insolentes.

692a. Maxima stultorum spes est mutatio rerum. A maior esperança dos tolos é a mudança das coisas. Mudança de tempo, bordão de néscios.

693. Maximae cuique fortunae minime credendum est. [Tito Lívio, Ab Urbe Condita 30.30] Quanto mais favorável a sorte, menos devemos confiar nela. Quanto maior é a ventura, tanto menos é segura. A fortuna, afagando, espreita, e a prosperidade é a mais suspeita. VIDE: Actutum fortunae solent mutari; varia vita est. Pelle moras; brevis est magni fortuna favoris.

694. Maximam illecebram esse peccandi, impunitatis spem. [Cícero, Pro Milone 16.2] O maior estímulo para o cometimento de faltas é a esperança de impunidade. A impunidade convida ao crime. VIDE: Magna illecebra est peccandi impunitatis spes. Quis ignorat, maximam illecebram esse peccandi, impunitatis spem.

695. Maximas respublicas ab adulescentibus labefactas, a senibus sustentatas et restitutas. [Cícero, De Senectute 6] Os maiores estados foram arruinados por jovens, e sustentados e restabelecidos por velhos.

696. Maximas vero virtutes iacere omnes necesse est, voluptate dominante. [Cícero, De Finibus 2.35.117] As principais virtudes devem ser desprezadas quando o prazer domina.

697. Maxime. Principalmente.

698. Maxime bellum affectant, qui, quid sit bellare nunquam experti sunt. [Manúcio, Adagia 1100] Quem mais deseja a guerra são aqueles que nunca experimentaram o que seja guerrear. Doce é a guerra para quem não andou nela. Bem parece a guerra a quem está longe dela. VIDE: Bellum dulce inexpertis. Dulce bellum inexpertis. Dulce bellum inexpertis, expertus metuit. Dulce bellum inexperto. Dulce haud expertis est bellum. Inexpertis enim dulcis est pugna.

699. Maxime commovent, quae contra spem exspectationemque evenerunt. [Sêneca, De Ira 2.30] Abalam-nos principalmente as coisas que acontecem contra nossas esperanças e expectativas.

700. Maxime divitiis fruetur qui minime divitiis indiget. [DAPR 231] Aproveitará muito mais as riquezas aquele que menos sente falta delas. A quem nada deseja nada falta. VIDE: Is non caret, qui non desiderat.

701. Maxime omnium teipsum revere. [Diógenes Laércio / Bacon, Colours of Good and Evil] De todos, reverencia principalmente a ti mesmo.

702. Maxime paci sunt contraria vis et iniuria. [Jur / Black 1171] Os maiores inimigos da paz são a violência e a injustiça. VIDE: Paci sunt maxime contraria vis et iniuria.

703. Maximi pretii homo. Um homem de muito mérito.

704. Maximis occupati negotiis ad pusilla quaedam connivent. [Grynaeus 131] As pessoas ocupadas com as questões mais importantes fecham os olhos para as questões menores. As águias não caçam moscas. Homem grande não desce a coisas baixas. VIDE: Animus excelsus res humiles despicit. Aquila non venatur muscas. Aquila non capit muscas. Aquila non captat muscas. Aquila non aucupatur muscas. De minimis non curat praetor. Elephantus non capit murem, nec aquila muscas. Elephas murem non capit. Minima non curat praetor. Summi viri neglegunt minutula quaepiam.

705. Maximo periculo custoditur quod multis placet. [Publílio Siro] Guarda-se com grande risco aquilo que agrada a muitos.Quem tem mulher formosa, castelo na fronteira e vinha na carreira, nunca lhe falta canseira. Coisa muito desejada, não há como guardá-la. VIDE: Custoditur periculo quod placet multis. Difficile est custodire quod multis placet. Difficile custoditur quod plures amant. Magno cum periculo custoditur, quod multis placet. Non facile solus serves quod multis placet. Quod a multis petitur, difficulter custoditur.

706. Maximum ergo solacium est cogitare id sibi accidisse, quod omnes ante se passi sunt omnesque passuri. [Sêneca, Ad Polybium 1.4] O maior consolo para o homem é pensar que lhe aconteceu o que todos antes dele passaram e que todos passarão depois dele.

707. Maximum est esse fidelem in minimis. É muito importante ser fiel nas coisas pequenas.

708. Maximum hoc regni bonum est, quod facta domini cogitur populus sui tam ferre, quam laudare. [Sêneca, Thyestes 204] A grande vantagem da realeza é que o povo é obrigado não só a suportar os atos do senhor, mas também a louvá-los.

709. Maximum in eo vitium est, qui non vult melioribus placere, sed pluribus. [DM 36] O pior defeito está naquele que quer agradar, não aos melhores, mas à maioria.

710. Maximum miraculum homo sapiens. O homem sábio é o maior milagre.

711. Maximum ornamentum amicitiae tollit qui ex ea tollit verecundiam. [Cícero, De Amicitia 22] Tira da amizade o maior ornamento quem dela tira o pudor. VIDE: Ornamentum amicitiae, verecundia.

712. Maximum remedium irae mora est. [Sêneca, De Ira 2.29.1] O tempo é o melhor remédio para a cólera. O tempo tudo amansa. Maximum remedium irae dilatio est. [Sêneca, De Ira 3.12.4] VIDE: Dilatio maximum irae remedium est.

713. Maximum telum necessitas. [Binder, Thesaurus 1812] A necessidade é a arma mais poderosa.

714. Maximum vitae vitium est, quod imperfecta semper est. [Sêneca, Epistulae Morales 101.8] O maior defeito da vida é que ela é sempre incompleta.

715. Maximum vivendi impedimentum est exspectatio, quae pendet ex crastino, perdit hodiernum. [Sêneca, De Brevitate Vitae 9.1] O maior impedimento de viver é a expectativa que fica ligada no amanhã, e perde o hoje.

716. Maximus e tenui scintilla nascitur ignis. De pequena fagulha nasce fogo enorme. Por pequena brasa, arde grande casa. De pequena fagulha, grande labareda. Um fósforo acaba um palácio. VIDE: A scintilla una augetur ignis. De parva scintilla magnum saepe excitatur incendium. Scintilla contempta excitat magnum incendium.

717. Maximus in minimis Deus. [Rezende 3408] Deus é imenso até nas menores coisas.

718. Maximus magister populus. [Cícero, Tusculanae Disputationes 3.3] O povo é o maior mestre. Maximus erroris populus magister. [Bacon / Black 1171] O povo é o maior mestre do erro.

719. Maximus novator tempus. [Bacon, De Innovationibus] O tempo é o maior renovador.

720. Maza esurienti auro et ebore carior. [Rezende 3410] Para o faminto o pão vale mais do que o ouro e o marfim. (=Maza era bolo feito de leite e farinha). O dinheiro não mata fome. Maza, sive offa esurienti homini carior et auro, et ebore. [Manúcio, Adagia 591] Maza esurienti auro carior. [Grynaeus 235] VIDE: Anima esuriens et amarum pro dulci sumet. Viro esurienti maza auro et ebore gratior.

721. Me absentem percutiunt. [Binder, Thesaurus 1813] Ferem-me quando estou ausente.

722. Me decuit fraudem pellere fraude pari. [Gualterius Anglicus, Fabulae Aesopicae 31.8] Para mim, o correto foi repelir a artimanha com uma artimanha igual. VIDE: Decet fraudem pellere fraude pari. Fraus est concessa repellere fraudem.

723. Me dolor et lacrimae merito fecere peritum. [Propércio, Elegiae 1.9.7] A dor e as lágrimas com razão me fizeram um homem experimentado.

724. Me duce tutus eris. [Ovídio, Ars Amatoria 2.58] Sob minha direção estarás seguro.

725. Me fuisse fungum. [Plauto, Bacchides 283] Eu fui um cogumelo. Dei uma mancada.

726. Me ignaro. Sem eu saber.

727. Me invito. Sem eu querer.

728. Me ipsum ames oportet, non mea, si veri amici futuri sumus. [Cícero, De Finibus 2.85] Se vamos ser verdadeiros amigos, é preciso que gostes de mim, e não da minha fortuna.

729. Me iudice. Sendo eu o juiz. Na minha opinião. VIDE: Iudice me. Meo animo. Mea sententia. Meo arbitratu. Meo iudicio. Quantum arbitror. Sicut arbitror. Ut arbitror.

730. Me litterulas stulti docuere parentes. [Marcial, Epigrammata 9.73.7] Os tolos dos meus pais me ensinaram a ler e escrever.

731. Me lumen, vos umbra regit. [Inscrição em relógio solar / Sweet 208] A mim é a luz que governa, a vós, a sombra. Me lumen, vos umbra.

732. Me maiores pennas nido extendisse loqueris. [Horácio, Epistulae 1.20.20] Dizes que eu estendi asas maiores que o ninho. VIDE: Maiores pennas nido. Ne pennas nido maiores extenderis. Pennas nido maiores extendit.

733. Me, me adsum qui feci, in me convertite ferrum. [Virgílio, Eneida 9.427] Fui eu, fui eu que fiz, voltai contra mim essa espada.

734. Me mea delectant, te tua, quemque sua. [Binder, Thesaurus 1814] A mim, agradam-me minhas coisas; a ti, as tuas; a cada qual, as suas. A coruja gaba o seu toco. Cada qual aprecia o cheiro de seu monturo. VIDE: Meum mihi, suum cuique carum. Naevos nostros et cicatrices amamus. Sordidus immundo scarabaeus stercore gaudet. Sua cuique res est carissima. Sua quisque laudat. Suum cuique bene olet fimetum. Suus cuique crepitus bene olet.

735. Me miser! Pobre de mim. VIDE: Infelix ego homo! Miser ego homo!

736. Me miseram, quod amor non est medicabilis herbis. [Ovídio, Heroides 5.151] Pobre de mim, pois o amor não pode ser curado com ervas. Para o amor e para a morte não há coisa forte. VIDE: Amor non est medicabilis herbis.

737. Me mones, ut ea, quae agam, ad tempus accommodem. [Cícero, Ad Atticum 11.21] Tu me advertes que devo adaptar minhas ações ao tempo.

738. Me mortuo terra misceatur incendio. [Erasmo, Adagia 1.3.80] Morto eu, que a terra se confunda num incêndio. Morto eu, morto o mundo. Depois de mim, o dilúvio. Depois de morto, nem vinha, nem horto. Me mortuo conflagret humus incendiis. [Schottus, Adagia 611]

739. Me non solum piget stultitiae meae, sed etiam pudet. [Cícero, Pro Domo Sua 29] Minha estultícia não só me entristece, mas até me envergonha.

740. Me omnino lapidem, non hominem putas. [Terêncio, Hecyra 214] Tu me consideras uma pedra, não um ser humano.

741. Me paenitet. Lamento.

742. Me pedibus delectat claudere verba. [Horácio, Sermones 2.1.28] Dá-me prazer prender as palavras dentro dos versos.

743. Me quasi pilam habet. [Binder, Thesaurus 1816] Ele me tem como se eu fosse uma bola. Ele faz de mim gato-sapato.

744. Me quoque dicunt vatem pastores; sed non ego credulus illis. [Virgílio, Eclogae 9.33] Os pastores dizem que também eu sou poeta, mas não acredito neles. VIDE: Vatem me dicunt, sed non ego credulus illis.

745. Me raris iuvat auribus placere. [Marcial, Epigrammata 2.86.12] Meu prazer é agradar a uns poucos ouvidos seletos.

746. Me si fata meis paterentur ducere vitam auspiciis. [Virgílio, Eneida 4.340] Se o destino me permitisse conduzir a vida segundo meus desejos.

747. Me sub cultro linquit. [Horácio, Satirae 1.9.73] Ele me deixa sob a faca. Deixou-me nas pontas do touro.

748. Me tacito, intellegetis. [Branco 350] Calando-me eu, entendereis. Silêncio também é resposta. VIDE: Aliquando pro facundia silentium est. Etiam tacere est respondere. Inutilis quaestio solvitur silentio.

749. Me tamen exstincto, fama superstes erit. [Ovídio, Tristia 3.7.50] Mesmo depois de eu estar morto, minha fama persistirá.

750. Me tamen urit amor; quis enim modus adsit amori? [Virgílio, Eclogae 2.68] A mim, o amor me atormenta; que limite então tem o amor?

751. Mea. Meus bens. Minha fortuna.

752. Mea autem Brasiliae magnitudo. [Divisa do brasão de Joinville, Santa Catarina] A minha grandeza é também a do Brasil.

753. Mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa. [Do Confiteor, na liturgia católica] Minha culpa, minha culpa, minha maior culpa.

754. Mea est ultio. [Vulgata, Deuteronômio 32.35] A vingança é minha. VIDE: Mihi vindicta, ego retribuam.

755. Mea gloria fides. [Divisa] A fé é minha glória.

756. Mea, mater, mea, pater: lupus est filium tuum. [Georgin 117] Sai daqui, mãe, sai daqui, pai: o lobo está comendo teu filho. Mea, pater, lupus est matrem. [Claude Cherrier, Polissonniana ou Recueil de Turlupinades 66] Sai daqui, papai, o lobo está comendo minha mãe. (=Trata-se de jogos de palavras, em que mea é o imperativo do verbo meare, passar de um lugar a outro, circular, e est é equivalente a edit, do verbo edere, comer). Mea, pater, lupus est matrem suum. Sai daqui, papai, o lobo está comendo a mãe dos porcos. VIDE: Lupus est matrem suum.

757. Mea mecum porto. Levo comigo todos os meus bens. VIDE: Mecum mea sunt cuncta. Omnia bona mecum sunt. Omnia mecum porto mea. Omnia mea mecum porto. Omnia mea bona mecum sunt.

758. Mea mihi conscientia pluris est quam omnium sermo. [Cícero, Ad Atticum 12.28.2] Minha consciência é para mim mais importante do que a palavra de todos.

759. Mea pila est. [Plauto, Truculentus 680] A bola é minha. (=Eu é que fui beneficiado pela sorte).

760. Mea sententia. Na minha opinião. Mea opinione. VIDE: Iudice me. Me iudice. Meo animo. Meo arbitratu. Meo iudicio. Quantum arbitror. Sicut arbitror. Ut arbitror.

761. Mea somnia narras. [Schottus, Adagia 599] Contas-me os meus sonhos.

762. Mea virtute me involvo. [Horácio, Carmina 3.29.55] Cubro-me com minha virtude.

763. Meam rem non cures, si recte facias. [Plauto, Captivi 561] Farás melhor se não te meteres nos meus negócios.

764. Mecum facile redeo in gratiam. [Fedro, Fabulae 5.3.6] Facilmente eu me reconcilio comigo mesmo.

765. Mecum habito, et novi quam sit mihi curta supellex. Eu me conheço bem, e sei quão limitados são meus recursos. VIDE: Tecum habita. Tecum habita, et noris quam sit tibi curta supellex.

766. Mecum mea sunt cuncta. [Fedro, Fabulae 3.28.14] Tudo que é meu está comigo. VIDE: Mea mecum porto. Omnia mecum porto mea. Omnia mea mecum porto. Omnia mea bona mecum sunt. Omnia bona mecum sunt.

767. Mecum tantum et cum libellis loquor. [Plínio Moço, Epistulae 1.9.5] Só converso comigo e com meus livros.

768. Mederi potest oratio iracundiae. A palavra pode curar a ira. Palavra mansa ira abranda. VIDE: Bonum est etiam bona verba inimicis reddere. Frangit iram dulce verbum. Sermo mollis frangit iram.

769. Mederis aliis, ipse at ulceribus scates. [Schottus, Adagia 605] Curas os outros, mas tu mesmo estás cheio de feridas. Casa de ferreiro, espeto de pau. VIDE: Aliis medens, ipse ulceribus scates. Aliis mederi conantes, cum ipsi ulceribus scateant. Aliis mederis, ipse plenus ulcerum. Aliorum medicus ipse vulneribus scatens. Aliorum medicus, ipse ulceribus scates.

770. Media concludendi. [Black 1171] Os meios para chegar a um julgamento. As etapas de uma argumentação.

771. Media in vita in morte sumus. [Stevenson 509] No meio da vida estamos na morte. Media in vita circumdamur morte. [Busarello 246] No meio da vida estamos cercados pela morte.

772. Mediam viam elige. [Grynaeus 512] Escolhe a estrada do meio.

773. Medianus homo. [Black 1174] Homem da classe média.

774. Mediator Dei et hominum. [Vulgata, 1Timóteo 2.5] O mediador entre Deus e os homens. (=Jesus Cristo).

775. Medicamenta stomachum fere laedunt. [Celso, De Medicina 2.12.1] Os remédios geralmente irritam o estômago.

776. Medicamentorum substantiis, non eorum nominibus, morbos profligari. [Luís Nunes / Ramalho 162] As doenças se combatem com as substâncias dos medicamentos, e não com os seus nomes.

777. Medice, cura te ipsum. [Vulgata, Lucas 4.23] Médico, cura a ti mesmo. Medice, sana te ipsum. [Schottus, Adagialia Sacra 71] Medice, tibi ipsi medicus esto. [Manúcio, Adagia 610] Médico, sê teu próprio médico. Medice, tibi medicus esto. [Erasmo] VIDE: Aliorum medicus, ipse ulceribus scates. Is bonus est medicus sua qui sibi vulnera curat. Neque imitare malos medicos, qui alienis morbis profitentur tenere se medicinae scientiam, ipsi se curare non possunt.

778. Medici carnifices sub honesto nomine. [Binder, Thesaurus 1818] Os médicos são carniceiros sob um nome respeitável.

778a. Medici dant medicinas aliis, ipsimet non sumunt. Os médicos dão aos outros remédios que eles mesmos não tomam.

779. Medici quoque graviores morbos asperis remediis curant. [Quinto Cúrcio, Historiae 5.9] Os médicos tratam das doenças mais graves com remédios violentos. Grandes males exigem grandes remédios. VIDE: Ad extremos morbos, extrema remedia exquisita optima. Extremis malis, extrema remedia.

780. Medici quoque saepe falluntur. [Cícero, De Natura Deorum 3.6] Até os médicos muitas vezes se enganam.

781. Medici tibi fiant haec tria: mens hilaris, et requies, et moderata diaeta. [Maloux 131] Sejam médicos para ti estes três: o espírito alegre, o repouso e a dieta moderada. Mais cura a dieta que a lanceta. VIDE: Si tibi deficiant medici, medici fiant haec tria: mens laeta, requies, moderata diaeta. Si tibi deficiant medici, medici tibi fiant haec tria: mens hilaris, labor, moderata diaeta.

782. Medici, ubi usitata remedia non procedunt, tentant contraria. [Sêneca, De Clementia 9.6] Os médicos, quando os remédios usuais não são eficazes, experimentam os contrários.

783. Medicina animi. [Inscrição na entrada da biblioteca do rei Osimândia, no Egito] O remédio do espírito. Medicina animi libri. Os livros são o remédio do espírito. VIDE: Liber, medicina animi. Nutrimentum spiritus.

784. Medicina calamitatis est aequanimitas. [Publílio Siro] O remédio do infortúnio é a equanimidade.

785. Medicina forensis. [Jur] Medicina legal.

786. Medicina mortuorum sera est. [Quintiliano, Declamatio 12.23] É tardio o remédio para os mortos. Remédio só serve cedo. VIDE: Aedibus in cinerem redactis sero infunditur aqua. Aegroto mortuo, sero venit medicus. Auxilium profligatis contumelia est.

786a. Medicina optima nulla uti medicina. [Johan Lindestolpe, Liber de Venenis 1084] O melhor remédio é não usar nenhum remédio. VIDE: Nulla medicina aliquando optima medicina.

787. Medicina sola miseriarum oblivio. [Publílio Siro] O único remédio para os sofrimentos é o esquecimento.

788. Medicina soror philosophiae. [Tertuliano, De Anima 2] A medicina é irmã da filosofia.

789. Medicina tota constat experimentis. [Quintiliano, Institutio Oratoria 2.5.9, adaptado] Toda a medicina é feita de experiências.

790. Medicis occidentibus hereditatem meam reffero acceptam. [Pereira 97] Atribuo a médicos matadores a herança que recebi. Avicena e Galeno trazem a minha casa o bem alheio.

791. Medico male est, si nemini male est. [Binder, Thesaurus 1819] Mal vai ao médico, se não vai mal a ninguém. Quando o doente diz “ai”, o médico diz “dai”. Medico nunquam bene est, nisi male sit aliis. [Pereira 118] Para o médico as coisas só vão bem, quando vão mal paraos outros. VIDE: Heu quam habet male omnis medicus, cum nemo sese habet male. Male habebit medicus, nemo si male habuerit. Male se habet medicus, cum nemo se male habet.

792. Medico, patrono et confessario dic verum libere. [DAPR 277] Ao médico, ao advogado e ao confessor dize a verdade com liberdade. Ao médico, ao letrado e ao abade, falar verdade. Medico et advocato noli tenere verum celatum. Ao médico e ao advogado não escondas a verdade. A médico, confessor e letrado nunca enganes. VIDE: Abbati, medico, patronoque intima pande.

793. Medicorum errata terra tegit. Os erros dos médicos, a terra os cobre. Medicorum errata terra tegit, industriam sol illustrat. [K.W.Wojcicki, Biblioteka 162] Os erros dos médicos, a terra os cobre; a sua competência, o sol ilumina. Medicorum errores terra tegit, benefacta sol illustrat. [F.R.Parolino, Europae Medicina 171] VIDE: Errores medicorum terra tegit.

794. Medicorum nutrix est intemperantia. [Publílio Siro] É a intemperança que alimenta os médicos. Cozinha refinada leva à farmácia. VIDE: Intemperantia est medicorum nutrix.

795. Medicum superas una littera. [Albertatius 754] Com uma única letra vences o médico. (=Trata-se de um jogo de palavras. A palavra mendicus, mendigo, tem uma letra, n, mais do que a palavra medicus, médico).

796. Medicus curat, natura sanat. [DAPR 771] O médico trata, a natureza cura. O médico dá o remédio, a natureza cura. Deus é que sara, e o mestre leva a prata. VIDE: Natura morborum medicatrix. Natura sanat, medicus curat.

797. Medicus enim nihil aliud est quam animi consolatio. [Petrônio, Satiricon 42.5] O médico, na verdade, nada mais é do que um consolo para o nosso espírito.

798. Medicus garrulus aegrotanti secundus morbus. [Pitágoras / Antonio Ferreira, Luz Verdadeyra 395] Médico falador é uma segunda doença para o doente.

799. Medicus in desperatione, gubernator in tempestate cognoscitur. [Apollinaris Sidonius, Oeuvres, pág. 320. Lettre 10] O médico se conhece no desespero, o piloto, na tempestade. VIDE: Gubernatorem in tempestate intellegas, in acie militem. In tempestate cognoscitur gubernator.

800. Medicus morbum ingravescentem ratione providet, insidias imperator, tempestates gubernator; et tamen hi ipsi saepe falluntur qui nihil sine certa ratione opinantur. [Cícero, De Divinatione 2.6] O médico prevê a doença que se agrava; o general prevê a emboscada do inimigo; o piloto prevê as tempestades, e, no entanto, eles mesmo, que nada decidem sem fundamento na razão, com freqüência se enganam.

Ao Topo